Πανεπιστήμιο ήταν και πάει
του Νίκου Μάστορα Γκουλέμα
Πριν 10 χρόνια περίπου ιδρύθηκε το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Δεν νομίζω πως πλέον έχει νόημα να αναλωθούμε στο πόσο σημαντικό (ή όχι;), μεγαλόπνοο (ή όχι;) ήταν σαν εγχείρημα. Κατα την ταπεινή μου γνώμη, πολύ σημαντικό μα καθόλου υπερφίαλο σαν φιλοδοξία (τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε). Μια βόλτα ανά την Ευρώπη άλλωστε, θα πείσει.
Σήμερα ανακοινώθηκε το κλείσιμο του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Δεν ήταν έκπληξη, αλλά εξακολουθεί να είναι αποτυχία. Αποτυχία των διοικήσεών του να το στηρίξουν, αποτυχία των πολιτικών φορέων να το αξιοποιήσουν, αποτυχία της τοπικής κοινωνίας να το εκμεταλευτεί.
Ίσως τελικά πιο επίπονο από αυτό καθέ αυτό το κλείσιμο του ιδρύματος, είναι η διαπίστωση των λόγων, των αιτιών και των δυσλειτουργιών που οδήγησαν το Πανεπιστημίο στην σημερινή ανακοίνωση και ίσως σε αυτά θα πρέπει να σταθούμε περισσότερο.
Αποδείχθηκε πως τα Πανεπιστήμια δεν μένουν όταν απλά μας αρέσει να τα περιφέρουμε σαν λάβαρα, αλλά όταν καταφέρνουν να έχουν αξιοπρεπή παρουσία η οποία μεταφράζεται σε μετρήσιμο διδακτικό και ερευνητικό έργο. Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, κρινόμενο εκ του αποτελέσματος, δεν τα κατάφερε· δεν καταφερε καν να γίνει εκλυστικό για τους ίδιους τους φοιτητές. Δεν κατάφεραν όμως ούτε οι εμπλεκόμενοι φορείς να του διασφαλίσουν μια συνθήκη γύρω του που θα το ενίσχυε και ζωτικά θα το βοηθούσε. Ακόμα άλλωστε, κάπου ανάμεσα σε ιδιοτελείς μικροπολιτικάντικες κοκορομαχίες, αγνοείτε η Πανεπιστημιούπολη.
Βλέποντας όμως το καινούργιο πανεπιστημιακό χάρτη στο σύνολό του, προκύπτει ακόμα μία στενάχωρη διαπίστωση: Ο υδροκεφαλισμός του. Ένας χάρτης με το ακαδημαϊκό βάρος συσωρευμένο στις μεγάλες πόλεις και την περιφέρεια αποκομμένη τόσο από την δημιουργική συνύπαρξή της με ανώτατα ακαδημαϊκά ιδρύματα, όσο και από την ενίσχυση των παραγωγικών και αναπτυξιακών δομών της μέσα από αυτά (με ότι αυτό συνεπάγεται οικονομικά, αναπτυξιακά κτλ.).
Ας είναι τουλάχιστον σωστή και καλά “ζυγισμένη”, η επένδυση και εκμετάλευση του εναπομείναντος ακαδημαϊκού ιδρύματος: του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, το οποίο έχει τόσο τις υποδομές, όσο και την πορεία για να λειτουργήσει ακόμα πιο ενισχυτικά για την περιοχή. Ας μην κάνουμε κι εκεί τα ίδια λάθη.
ΥΓ: Πόσο αστείες φαντάζουν τώρα οι υποσχέσεις πολλών, που μιλούσαν για Πανεπιστημιακό νοσοκομείο μέσα από την ιατρική σχολή που θα έφερναν στην περιοχή.
Πριν 10 χρόνια περίπου ιδρύθηκε το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Δεν νομίζω πως πλέον έχει νόημα να αναλωθούμε στο πόσο σημαντικό (ή όχι;), μεγαλόπνοο (ή όχι;) ήταν σαν εγχείρημα. Κατα την ταπεινή μου γνώμη, πολύ σημαντικό μα καθόλου υπερφίαλο σαν φιλοδοξία (τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε). Μια βόλτα ανά την Ευρώπη άλλωστε, θα πείσει.
Σήμερα ανακοινώθηκε το κλείσιμο του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Δεν ήταν έκπληξη, αλλά εξακολουθεί να είναι αποτυχία. Αποτυχία των διοικήσεών του να το στηρίξουν, αποτυχία των πολιτικών φορέων να το αξιοποιήσουν, αποτυχία της τοπικής κοινωνίας να το εκμεταλευτεί.
Ίσως τελικά πιο επίπονο από αυτό καθέ αυτό το κλείσιμο του ιδρύματος, είναι η διαπίστωση των λόγων, των αιτιών και των δυσλειτουργιών που οδήγησαν το Πανεπιστημίο στην σημερινή ανακοίνωση και ίσως σε αυτά θα πρέπει να σταθούμε περισσότερο.
Αποδείχθηκε πως τα Πανεπιστήμια δεν μένουν όταν απλά μας αρέσει να τα περιφέρουμε σαν λάβαρα, αλλά όταν καταφέρνουν να έχουν αξιοπρεπή παρουσία η οποία μεταφράζεται σε μετρήσιμο διδακτικό και ερευνητικό έργο. Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, κρινόμενο εκ του αποτελέσματος, δεν τα κατάφερε· δεν καταφερε καν να γίνει εκλυστικό για τους ίδιους τους φοιτητές. Δεν κατάφεραν όμως ούτε οι εμπλεκόμενοι φορείς να του διασφαλίσουν μια συνθήκη γύρω του που θα το ενίσχυε και ζωτικά θα το βοηθούσε. Ακόμα άλλωστε, κάπου ανάμεσα σε ιδιοτελείς μικροπολιτικάντικες κοκορομαχίες, αγνοείτε η Πανεπιστημιούπολη.
Βλέποντας όμως το καινούργιο πανεπιστημιακό χάρτη στο σύνολό του, προκύπτει ακόμα μία στενάχωρη διαπίστωση: Ο υδροκεφαλισμός του. Ένας χάρτης με το ακαδημαϊκό βάρος συσωρευμένο στις μεγάλες πόλεις και την περιφέρεια αποκομμένη τόσο από την δημιουργική συνύπαρξή της με ανώτατα ακαδημαϊκά ιδρύματα, όσο και από την ενίσχυση των παραγωγικών και αναπτυξιακών δομών της μέσα από αυτά (με ότι αυτό συνεπάγεται οικονομικά, αναπτυξιακά κτλ.).
Ας είναι τουλάχιστον σωστή και καλά “ζυγισμένη”, η επένδυση και εκμετάλευση του εναπομείναντος ακαδημαϊκού ιδρύματος: του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, το οποίο έχει τόσο τις υποδομές, όσο και την πορεία για να λειτουργήσει ακόμα πιο ενισχυτικά για την περιοχή. Ας μην κάνουμε κι εκεί τα ίδια λάθη.
ΥΓ: Πόσο αστείες φαντάζουν τώρα οι υποσχέσεις πολλών, που μιλούσαν για Πανεπιστημιακό νοσοκομείο μέσα από την ιατρική σχολή που θα έφερναν στην περιοχή.
