«Οι Κοζανίτες πραματευτάδες στη Μεσευρώπη», από τον 17ο έως τον 19ο αιώνα

Μαθητές και καθηγητές του Γ΄ Γενικού Λυκείου Κοζάνης, βρέθηκαν τις προηγούμενες ημέρες στη Βουδαπέστη και στη Βιέννη στο πλαίσιο του πολιτιστικού προγράμματος «Οι Κοζανίτες πραματευτάδες στη Μεσευρώπη το 17ο, το 18ο και 19ο αιώνα», που ερευνά τον κυρίαρχο ρόλο που έπαιξαν οι Κοζανίτες έμποροι, ερχόμενοι στην Κεντρική Ευρώπη, μετά τη Συνθήκη του Πασάροβιτς (1718), η οποία τους έδινε τη δυνατότητα να αναπτύξουν ελεύθερες συνθήκες εμπορίου.

Το πρόγραμμα, που ξεκίνησε τον περασμένο Ιανουάριο με τη συμμετοχή 35 μαθητών και με συντονίστριες τις καθηγήτριες Φανή Φτάκα και Μαίρη Βακάλη, ερευνά τα υπάρχοντα διάφορα ιστορικά αρχεία και τα αρχεία της ιστορικής Βιβλιοθήκης της Κοζάνης, η οποία είναι γνωστή για το πλούσιο υλικό της και συγκαταλέγεται στις τρεις μεγαλύτερες ιστορικές βιβλιοθήκες της Ελλάδας, διαθέτοντας και ένα από τα αυθεντικά αντίγραφα της περίφημης «Χάρτας» του Ρήγα Φεραίου.

Μέσω της έρευνας, καταβάλλεται προσπάθεια να συνδεθεί το παρόν της πόλης της Κοζάνης με το παρελθόν της, ώστε να γνωρίσουν οι σημερινές γενιές την ιστορία των προγόνων τους. Ειδικότερα, εκείνων των προγόνων, που τον 17ο, τον 18ο και τον 19ο αιώνα, εγκαταστάθηκαν σε Βιέννη, Βουδαπέστη και Τεργέστη ως έμποροι και κατάφεραν, παρά τις δύσκολες συνθήκες, να αναδειχθούν και να επικρατήσουν στους χώρους στους οποίους έδρασαν. Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ- ΜΠΕ, στη Βιέννη, η συντονίστρια του προγράμματος Φανή Φτάκα, στο πλαίσιο της έρευνας οι συμμετέχοντες μαθητές ανακαλύπτουν ποιοι Κοζανίτες και για ποιους λόγους εγκατέλειψαν την πατρίδα τους, που ήταν τότε υπό οθωμανική κατοχή, διαπρέποντας αυτούς τους τρεις αιώνες στη Μεσευρώπη.

Ανακαλύπτουν, επίσης, τις συνθήκες εγκατάστασής τους στην Κεντρική Ευρώπη, στην αυτοκρατορία των Αψβούργων, την ενασχόλησή τους με εμπορικές δραστηριότητες που τους βοήθησαν να μεγαλουργήσουν, αλλά και τις μορφές τής εκεί οργάνωσής τους.

Σε αυτούς συγκαταλέγονται εξέχουσες προσωπικότητες, όπως οι αδελφοί Καραγιάννη -με τελευταίο απόγονο τον διάσημο αρχιμουσικό Χέρμπερτ φον Κάραγιαν- η οικογένεια Δούμπα, με τον γνωστό μαικήνα των Τεχνών και δωρητή του ξακουστού Μεγάρου Φίλων της Μουσικής της Βιέννης, Νικόλαο Δούμπα, αλλά και οι οικογένειες Σακελλαρίου, Ρωσιάδη και Μουράτη.

Σύμφωνα με την κ. Φτάκα, στο πλαίσιο της έρευνας διαπιστώνεται ότι αυτοί οι Κοζανίτες δεν ξέχασαν ποτέ την πατρίδα τους, αρκετοί από αυτούς επέστρεψαν, δημιουργώντας, μεταξύ άλλων, τα περίφημα και πανέμορφα αρχοντικά της Κοζάνης, μακεδονικού τύπου, ευεργετώντας τοπικές εκκλησίες και εμπλουτίζοντας τη Βιβλιοθήκη της Κοζάνης, στην οποία αποστέλλονταν όλα τα βιβλία που εκδίδονταν εκείνους τους αιώνες στη Βιέννη.

Η ίδια τονίζει πως οι άνθρωποι αυτοί, ακόμη και στον 20ο αιώνα, άφησαν κληροδοτήματα, με των οποίων τα χρήματα σπουδάζοντας, αναδείχθηκαν μέσα στον προηγούμενο αιώνα πολλές εξέχουσες προσωπικότητες της Κοζάνης, αφήνοντας στην πόλη τα αποτυπώματά τους, χάρη σε αυτά τα κληροδοτήματα. Στη διάρκεια της παραμονής τους στη Βιέννη, τα μέλη της αποστολής επισκέφθηκαν, στην ιστορική Συνοικία των Ελλήνων στο κέντρο της αυστριακής πρωτεύουσας, τόσο την ελληνορθόδοξη Μητρόπολη Αυστρίας όσο και τη στεγαζόμενη σε αυτήν Ελληνική Εθνική Σχολή Βιέννης, το αρχαιότερο ελληνικό σχολείο στο εξωτερικό, με ιστορία 210 ετών. Στην επίσκεψη της αποστολής των μαθητών και των καθηγητριών τους στην ιστορική Σχολή και στη συνάντηση με δασκάλους και μαθητές της, παραβρέθηκαν, μεταξύ άλλων, ο κοζανίτικης καταγωγής βουλευτής της τοπικής Βουλής του ομόσπονδου κρατιδίου της Βιέννης, Χάνες Χάρβανεκ, η επίσης κοζανίτικης καταγωγής, γενική γραμματέας της Ομοσπονδίας Ελληνικών Συλλόγων Αυστρίας, Πηνελόπη Κολοβού και ο καταγόμενος από την Κορυφή Βοΐου Κοζάνης, πρόεδρος του Διαπολιτιστικού Συλλόγου «Μακεδονία», Χαρίλαος Ζήκος.

News Room «Κέρδος» με πληροφόρηση από το ΑΠΕ - ΑΜΠ