Εργαζόμενοι χωρίς σύνορα -Τι ισχύει για τις μετακινήσεις και τα εργασιακά δικαιώματα στην Ε.Ε.
Σχέδιο με το οποίο συμφώνησε η σύνοδος του συμβουλίου απασχόλησης στις Βρυξέλλες προβλέπει μέσω κοινοτικής οδηγίας τη δυνατότητα μετακίνησης εργαζόμενου σε άλλη χώρα-μέλος της Ε.Ε. από αυτήν που εργάζεται. Ετσι κάθε εργαζόμενος μπορεί να αποσπαστεί σε άλλο κράτος μέλος, είτε μέσω επιχείρησης προσωρινής απασχόλησης, είτε σε υποκατάστημα της εταιρίας που απασχολείται στη χώρα του.
Τι ισχύει για ελάχιστες αποδοχές και εργασιακά δικαιώματα
Οπως γράφει και το Real.gr για τους εργαζόμενους αυτούς ισχύουν οι ελάχιστες αποδοχές και τα εργασιακά δικαιώματα της χώρας στην οποία μεταβαίνουν ενώ προβλέπονται υπό προϋποθέσεις εξαιρέσεις από τα ελάχιστα όρια για κάποιες τεχνικές ειδικότητες . Η κοινοτική οδηγία αφορά κατά βάση τον τομέα παροχής υπηρεσιών ενώ εξαιρείται ο κλάδος της εμπορικής ναυτιλίας.
Αντιδράσεις από τους συνδικαλιστές
Συνδικαλιστικά στελέχη εκφράζουν τις έντονες επιφυλάξεις για την εξέλιξη αυτή, τονίζοντας ότι παρά τις προβλέψεις για προστασία των ελάχιστων εργασιακών δικαιωμάτων δίδεται η δυνατότητα σε επιχειρήσεις που μετακινούν εργαζόμενους σε υποκαταστήματα με κατώτερο μισθό από αυτόν που ισχύει στην έδρα τους να μειώσουν το κόστος ενώ για τα κράτη που εφαρμόζουν την περιορισμένη αμειβόμενη εργασία (mini job) δίνεται η δυνατότητα να ασκήσουν πιέσεις για την μείωση των αποδοχών των εργαζομένων τους εξαιτίας της μετακίνησης φθηνότερου προσωπικού από άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
Ειδικότερα, η Οδηγία εφαρμόζεται όταν οι επιχειρήσεις λαμβάνουν ένα από τα ακόλουθα διεθνικά μέτρα:
αποσπούν έναν εργαζόμενο, για λογαριασμό τους και υπό τη διεύθυνσή τους, στο έδαφος κράτους μέλους, στο πλαίσιο σύμβασης που συνάπτεται μεταξύ της επιχείρησης αποστολής και του παραλήπτη της παροχής υπηρεσιών που ασκεί τις δραστηριότητές του στο εν λόγω κράτος μέλος, εφόσον υφίσταται εργασιακή σχέση ανάμεσα στην επιχείρηση αποστολής και τον εργαζόμενο κατά το χρόνο της απόσπασης αποσπούν έναν εργαζόμενο, στο έδαφος κράτους μέλους, σε εγκατάσταση ή σε επιχείρηση του ομίλου, εφ όσον υφίσταται εργασιακή σχέση ανάμεσα στην επιχείρηση αποστολής και τον εργαζόμενο κατά το χρόνο της απόσπασης όντας επιχείρηση προσωρινής απασχόλησης ή επιχείρηση που διαθέτει εργαζόμενους, αποσπούν εργαζόμενο σε χρήστρια επιχείρηση εγκατεστημένη ή ασκούσα δραστηριότητα στο έδαφος κράτους μέλους, εφόσον κατά τη διάρκεια της απόσπασης υφίσταται εργασιακή σχέση ανάμεσα στην επιχείρηση προσωρινής απασχόλησης ή την επιχείρηση που διαθέτει εργαζόμενους και τον εργαζόμενο. Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, ως αποσπασμένος νοείται ο εργαζόμενος ο οποίος, για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα, εκτελεί την εργασία του στο έδαφος κράτους μέλους άλλου από εκείνο στο έδαφος του οποίου εργάζεται συνήθως.
Τα κράτη μέλη φροντίζουν ώστε, ανεξάρτητα από το δίκαιο που διέπει τη σχέση εργασίας, οι επιχειρήσεις να εγγυώνται στους εργαζόμενους που είναι αποσπασμένοι στο έδαφός τους, τους όρους εργασίας και απασχόλησης, οι οποίοι, στο κράτος μέλος στο έδαφος του οποίου εκτελείται η εργασία, καθορίζονται από νομοθετικές, κανονιστικές ή διοικητικές διατάξεις ή/και συλλογικές συμβάσεις ή διαιτητικές αποφάσεις.
Ποια θα είναι η διάρκεια της απόσπασης
Κατά τον υπολογισμό, λαμβάνεται υπόψη η διάρκεια απόσπασης που ενδεχομένως έχει συμπληρωθεί από τον προς αντικατάσταση εργαζόμενο. Τα σχετικά με την απόσπαση επιδόματα θεωρούνται ως τμήμα του κατώτατου μισθού, εφόσον δεν καταβάλλονται υπό μορφή επιστροφής των εξόδων που προκλήθηκαν πράγματι λόγω της απόσπασης, όπως τα έξοδα ταξιδίου, στέγης ή διατροφής.
Ποιοι εξαιρούνται από τη συγκεκριμένη Οδηγία
«Η συμφωνία αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική διότι εξασφαλίζει, τόσο την ελευθερία στην άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων και στη διακρατική παροχή υπηρεσιών, όσο και το σεβασμό των κοινωνικών δικαιωμάτων των εργαζομένων.» αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας για τα αποτελέσματα της Συνόδου.
Το Συμβούλιο Απασχόλησης ενέκρινε τον Πίνακα Αποτελεσμάτων με δείκτες για την απασχόληση και κοινωνικούς δείκτες (scoreboard of employment and social indicators), ο οποίος περιλαμβάνεται πλέον ως ειδικό Κεφάλαιο (3) στην Κοινή Έκθεση για την Απασχόληση (Draft Joint Employment Report). Η δημιουργία του scoreboard εντάσσεται στις εργασίες για την ενδυνάμωση της Κοινωνικής Διάστασης της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και καθιστά ευκολότερο τον προσδιορισμό των σημαντικών τάσεων της απασχόλησης και κοινωνικών τάσεων, αποβλέποντας στην έγκαιρη διάγνωση των ανισορροπιών κοινωνικού χαρακτήρα.
Η απασχόληση των νέων επίσης αποτέλεσε βασικό θέμα της ατζέντας της Συνόδου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε Πρόταση Σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με ένα ποιοτικό πλαίσιο για τις περιόδους πρακτικής άσκησης, ενώ η συζήτηση εστίασε και στα εθνικά σχέδια υλοποίησης "εγγυήσεων για τη νεολαία" (Youth Guarantee).
Τι ισχύει για ελάχιστες αποδοχές και εργασιακά δικαιώματα
Οπως γράφει και το Real.gr για τους εργαζόμενους αυτούς ισχύουν οι ελάχιστες αποδοχές και τα εργασιακά δικαιώματα της χώρας στην οποία μεταβαίνουν ενώ προβλέπονται υπό προϋποθέσεις εξαιρέσεις από τα ελάχιστα όρια για κάποιες τεχνικές ειδικότητες . Η κοινοτική οδηγία αφορά κατά βάση τον τομέα παροχής υπηρεσιών ενώ εξαιρείται ο κλάδος της εμπορικής ναυτιλίας.
Αντιδράσεις από τους συνδικαλιστές
Συνδικαλιστικά στελέχη εκφράζουν τις έντονες επιφυλάξεις για την εξέλιξη αυτή, τονίζοντας ότι παρά τις προβλέψεις για προστασία των ελάχιστων εργασιακών δικαιωμάτων δίδεται η δυνατότητα σε επιχειρήσεις που μετακινούν εργαζόμενους σε υποκαταστήματα με κατώτερο μισθό από αυτόν που ισχύει στην έδρα τους να μειώσουν το κόστος ενώ για τα κράτη που εφαρμόζουν την περιορισμένη αμειβόμενη εργασία (mini job) δίνεται η δυνατότητα να ασκήσουν πιέσεις για την μείωση των αποδοχών των εργαζομένων τους εξαιτίας της μετακίνησης φθηνότερου προσωπικού από άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
Ειδικότερα, η Οδηγία εφαρμόζεται όταν οι επιχειρήσεις λαμβάνουν ένα από τα ακόλουθα διεθνικά μέτρα:
αποσπούν έναν εργαζόμενο, για λογαριασμό τους και υπό τη διεύθυνσή τους, στο έδαφος κράτους μέλους, στο πλαίσιο σύμβασης που συνάπτεται μεταξύ της επιχείρησης αποστολής και του παραλήπτη της παροχής υπηρεσιών που ασκεί τις δραστηριότητές του στο εν λόγω κράτος μέλος, εφόσον υφίσταται εργασιακή σχέση ανάμεσα στην επιχείρηση αποστολής και τον εργαζόμενο κατά το χρόνο της απόσπασης αποσπούν έναν εργαζόμενο, στο έδαφος κράτους μέλους, σε εγκατάσταση ή σε επιχείρηση του ομίλου, εφ όσον υφίσταται εργασιακή σχέση ανάμεσα στην επιχείρηση αποστολής και τον εργαζόμενο κατά το χρόνο της απόσπασης όντας επιχείρηση προσωρινής απασχόλησης ή επιχείρηση που διαθέτει εργαζόμενους, αποσπούν εργαζόμενο σε χρήστρια επιχείρηση εγκατεστημένη ή ασκούσα δραστηριότητα στο έδαφος κράτους μέλους, εφόσον κατά τη διάρκεια της απόσπασης υφίσταται εργασιακή σχέση ανάμεσα στην επιχείρηση προσωρινής απασχόλησης ή την επιχείρηση που διαθέτει εργαζόμενους και τον εργαζόμενο. Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, ως αποσπασμένος νοείται ο εργαζόμενος ο οποίος, για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα, εκτελεί την εργασία του στο έδαφος κράτους μέλους άλλου από εκείνο στο έδαφος του οποίου εργάζεται συνήθως.
Τα κράτη μέλη φροντίζουν ώστε, ανεξάρτητα από το δίκαιο που διέπει τη σχέση εργασίας, οι επιχειρήσεις να εγγυώνται στους εργαζόμενους που είναι αποσπασμένοι στο έδαφός τους, τους όρους εργασίας και απασχόλησης, οι οποίοι, στο κράτος μέλος στο έδαφος του οποίου εκτελείται η εργασία, καθορίζονται από νομοθετικές, κανονιστικές ή διοικητικές διατάξεις ή/και συλλογικές συμβάσεις ή διαιτητικές αποφάσεις.
Ποια θα είναι η διάρκεια της απόσπασης
Κατά τον υπολογισμό, λαμβάνεται υπόψη η διάρκεια απόσπασης που ενδεχομένως έχει συμπληρωθεί από τον προς αντικατάσταση εργαζόμενο. Τα σχετικά με την απόσπαση επιδόματα θεωρούνται ως τμήμα του κατώτατου μισθού, εφόσον δεν καταβάλλονται υπό μορφή επιστροφής των εξόδων που προκλήθηκαν πράγματι λόγω της απόσπασης, όπως τα έξοδα ταξιδίου, στέγης ή διατροφής.
Ποιοι εξαιρούνται από τη συγκεκριμένη Οδηγία
«Η συμφωνία αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική διότι εξασφαλίζει, τόσο την ελευθερία στην άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων και στη διακρατική παροχή υπηρεσιών, όσο και το σεβασμό των κοινωνικών δικαιωμάτων των εργαζομένων.» αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας για τα αποτελέσματα της Συνόδου.
Το Συμβούλιο Απασχόλησης ενέκρινε τον Πίνακα Αποτελεσμάτων με δείκτες για την απασχόληση και κοινωνικούς δείκτες (scoreboard of employment and social indicators), ο οποίος περιλαμβάνεται πλέον ως ειδικό Κεφάλαιο (3) στην Κοινή Έκθεση για την Απασχόληση (Draft Joint Employment Report). Η δημιουργία του scoreboard εντάσσεται στις εργασίες για την ενδυνάμωση της Κοινωνικής Διάστασης της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και καθιστά ευκολότερο τον προσδιορισμό των σημαντικών τάσεων της απασχόλησης και κοινωνικών τάσεων, αποβλέποντας στην έγκαιρη διάγνωση των ανισορροπιών κοινωνικού χαρακτήρα.
Η απασχόληση των νέων επίσης αποτέλεσε βασικό θέμα της ατζέντας της Συνόδου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε Πρόταση Σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με ένα ποιοτικό πλαίσιο για τις περιόδους πρακτικής άσκησης, ενώ η συζήτηση εστίασε και στα εθνικά σχέδια υλοποίησης "εγγυήσεων για τη νεολαία" (Youth Guarantee).