Προτάσεις της Εθνικής Ομάδας Ενάντια στα Δηλητήρια
Αξιότιμοι κύριοι,
Με την παρούσα επιστολή οι περιβαλλοντικοί φορείς ΑΝΙΜΑ, ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Καλλιστώ, Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και WWF Ελλάς επιθυμούν να καταθέσουν τις προτάσεις τους στη διαβούλευση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επί του σχεδίου Υπουργικής Απόφασης (ΥΑ) για τη συνταγογράφηση των γεωργικών φαρμάκων.
Με την επιστολή αυτή, οι φορείς που έχουν συστήσει και Εθνική Ομάδα Ενάντια στα Δηλητήρια[1] τονίζουν την ανάγκη επέκτασης της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και στους μη επαγγελματίες χρήστες. Η πρακτική αυτή μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση του εκτεταμένου προβλήματος των δηλητηριασμένων δολωμάτων που αποτελεί σημαντική απειλή για την άγρια πανίδα της χώρας, δεδομένου ότι πολύ συχνά τα δηλητήρια που χρησιμοποιούνται είναι φυτοφαρμακευτικής προέλευσης.
Προτείνεται επομένως η επαναδιατύπωση της Παραγράφου 2 του Άρθρου 1 ως εξής:
«2. Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται στα γεωργικά φάρμακα που είναι φυτοπροστατευτικά προϊόντα και προορίζονται να χρησιμοποιηθούν από επαγγελματίες και μη χρήστες γεωργικών φαρμάκων».
Η Εθνική Ομάδα Ενάντια στα Δηλητήρια κρίνει ως πάρα πολύ σημαντική την επέκταση της υποχρεωτικής συνταγογράφησης και της επώνυμης αγοράς όχι μόνο στους επαγγελματίες αλλά και τους μη επαγγελματίες χρήστες καθώς:
α) Η υπεύθυνη και συνετή χρήση των φυτοφαρμάκων πρέπει να αφορά όλους τους χρήστες ανεξάρτητα από την προμηθευόμενη ποσότητα.
β) Οι ποσότητες των φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία δηλητηριασμένων δολωμάτων είναι πάρα πολύ μικρές, άρα και οι ελάχιστες πρέπει να δηλώνονται και να χρησιμοποιούνται υπεύθυνα.
Στην Επίσημη Συνταγή Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας του Παραρτήματος Ι του σχεδίου της ΥΑ θα πρέπει να καταγράφονται τα ακόλουθα στοιχεία για τους επαγγελματίες και μη χρήστες:
Το ονοματεπώνυμο και ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) του επαγγελματία και μη χρήστη.
Η τοποθεσία/ περιοχή αγροτεμαχίου.
Ο κωδικός αγροτεμαχίου και η έκταση σε εκτάρια από την αίτηση/δήλωση της Ενιαίας Ενίσχυσης (εφόσον υπάρχει) του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Εκμεταλλεύσεων (ΟΣΔΕ).
Η προτεινόμενη δραστική ουσία γεωργικού φαρμάκου.
Η προτεινόμενη ποσότητα της δραστικής ουσίας.
Η καλλιέργεια ή τα φυτικά προϊόντα, για τα οποία χορηγείται η δραστική ουσία.
Το αίτιο για το οποίο χορηγείται η δραστική ουσία.
Ο αριθμός τιμολογίου/ απόδειξης.
Ο ειδικός κωδικός του καταστήματος που εκδίδεται από τη ΣΕΑ.
Η υποχρεωτική ηλεκτρονική καταγραφή των παραπάνω στοιχείων σε επαγγελματίες και μη χρήστες παρέχει σημαντικές πληροφορίες ιχνηλασιμότητας για τα γεωργικά φάρμακα. Η συνταγογράφηση συνιστά βασικό εργαλείο αφενός για την καταπολέμηση της διακίνησης παράνομων φυτοφαρμάκων και αφετέρου της χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων καθώς θα λειτουργεί αποθαρρυντικά για τους επίδοξους χρήστες.
Στο Παράρτημα Ι στις Γενικές Οδηγίες Χρήσης Γεωργικών Φαρμάκων προτείνεται η εξής προσθήκη:
«…Η παράνομη χρήση γεωργικών φαρμάκων τιμωρείται με αυστηρές κυρώσεις, ενώ η αλόγιστη και μη συνετή χρήση των γεωργικών φαρμάκων αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και το φυσικό περιβάλλον»
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο έλεγχος και η πάταξη διακίνησης των παράνομων φυτοφαρμάκων σε συνεργασία με την Europol θεωρείται αυτονόητη υποχρέωση της Πολιτείας.
Η χρήση των δηλητηριασμένων δολωμάτων αποτελεί μία σημαντική απειλή για την άγρια πανίδα, τις σπάνιες παραδοσιακές φυλές οικόσιτων ζώων και τη δημόσια υγεία. Παρόλα αυτά δεν έχει αναγνωρισθεί σε εθνικό επίπεδο και αντίστοιχα δεν έχει θεσπιστεί ένα ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπισή του, ενώ οι μόνες προσπάθειες σχετίζονται με την υλοποίηση προγραμμάτων της Ευρωπαϊκή Ένωσης οι οποίες έχουν πιλοτικό, τοπικό και εξειδικευμένο χαρακτήρα[2].
Με την παρούσα σας καλούμε, στην υπό διαμόρφωση Υπουργική Απόφαση να εντάξετε και τους μη επαγγελματίες χρήστες σε καθεστώς υποχρεωτικής επώνυμης αγοράς και συνταγογράφησης ως ένα σημαντικό βήμα του γενικότερου συντονισμένου συνολικού πλαισίου που απαιτείται για την αντιμετώπιση των δηλητηριασμένων δολωμάτων.
Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε επιπλέον πληροφορία ή διευκρίνιση.
Οι Οργανώσεις
ΑΝΙΜΑ
ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ
Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης
Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
Καλλιστώ
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης
WWF Ελλάς
[1] Η Εθνική Ομάδα Ενάντια στα Δηλητήρια έχει ως σκοπό το σχεδιασμό και συντονισμό θεσμικών αλλαγών και προτάσεων για την αντιμετώπιση των θανατώσεων της άγριας πανίδας από δηλητηριασμένα δολώματα, καθώς και την ανάδειξη του προβλήματος πανελλαδικά και τοπικά.
[2] Στην Ελλάδα υλοποιούνται σήμερα δύο σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα που σχετίζονται με την αντιμετώπιση της παράνομης χρήσης των δηλητηριασμένων δολωμάτων:
α) Το πρόγραμμα LIFE-Φύση «Επείγοντα μέτρα για την εξασφάλιση της επιβίωσης του Ασπροπάρη» (LIFE10 NAT/BG/000152) το οποίο υλοποιείται από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, σε συνεργασία με την Βουλγαρική Ορνιθολογική Εταιρεία (BSPB), το WWF Ελλάς και την Royal Society for the Protection of Birds (RSPB) σε δύο χώρες, και
β) Το πρόγραμμα LIFE+ Βιοποικιλότητα «Καινοτόμες Δράσεις για την Αντιμετώπιση της Παράνομης Χρήσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων σε Μεσογειακές Πιλοτικές Περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης» (LIFE09 NAT/ES/000533), το οποίο συντονίζεται από την ισπανική οργάνωση Gypaetus Foundation, με τη συνεργασία των πορτογαλικών οργανώσεων Quercus–Εθνική Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης και Κέντρο Μελέτης Ορνιθοπανίδας Ιβηρικής (CEAI), τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης – Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης.
