Υποψηφιότητα Άγγελου Συρίγου: «Μία χειρονομία, ένα νεύμα, μία μικρή υπόνοια»
Το κείμενο με το οποίο ο καθηγητής Άγγελος Συρίγος ανακοίνωσε την υποψηφιότητα του στις ερχόμενες βουλευτικές εκλογές με το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας μέσω του προφίλ στο Facebook, στις 30 Ιανουαρίου, ανήμερα των Τριών Ιεραρχών, με κατέλαβε εξαπίνης. Όχι ως είδηση (οι ψίθυροι ήσαν πολλοί), αλλά ως ποιότητα (καίτοι συστηματικά παρακολουθώ την αρθρογραφία του).
Όταν εμφανίστηκε στην οθόνη του υπολογιστή μου η ανακοίνωση, μελετούσα την ογκώδη και εμβριθή «Εισαγωγή στον Γκαίτε», ενός Έλληνα φιλοσόφου με σπουδές στο Φράιμπουργκ (τον τόπο όπου έζησε και δίδαξε ο Χάιντεγκερ και πέθανε ο Φάουστ, στο τριεθνές κομμάτι μεταξύ Γερμανίας, Γαλλίας και Ελβετίας), του Θανάση Λάμπρου. Αποκαμωμένη, είχα στα τυφλά επιδοθεί σε μία σπουδή περί της φιλογνωσίας και φιλοκυριαρχίας του Φάουστ και τα θρυλικά επακόλουθά τους.
«Εντέλει χρειάστηκε μια πράγματι μεγάλη απόφαση», έγραφε ο Γκαίτε το καιρό που είχε πια ολοκληρώσει τον Φάουστ στον Συλπίζ Μπουασερέ τον Σεπτέμβριο του 1831, «για να μπορέσω να επεξεργαστώ το έργο στο σύνολό του. Κι αν εμπεριέχει ακόμα αρκετά προβλήματα και δεν προσφέρει για όλα μιαν εξήγηση, ωστόσο θα δώσει χαρά σ’εκείνον που εννοεί μια χειρονομία, ένα νεύμα, μια μικρή υπόνοια. Και θα βρει μάλλον περισσότερα απ’όσα μπόρεσα να δώσω». «Όλα τα σημαντικά πράγματα», έλεγε ο Γκαίτε, «τα έχουν ήδη σκεφθεί οι άνθρωποι. Αυτό που πρέπει μόνο να προσπαθήσει κανείς είναι να τα σκεφθεί πάλι από την αρχή».
Γεννημένος το 1966 στην Αθήνα, ο Άγγελος Συρίγος αποφοίτησε από τη Νομική Αθηνών το 1988, χρονιά που έφυγε για μεταπτυχιακά στην Αγγλία. Το 1994 αναγορεύθηκε διδάκτωρ της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ. Σήμερα είναι αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου. Ασχολείται συστηματικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό, το Δίκαιο της Θάλασσας, τις μειονότητες και τους μετανάστες, ενώ μετά το 1999 έχει ασχοληθεί με την ελληνική εξωτερική πολιτική από θέσεις ευθύνης.
Το κείμενο του περί υποψηφιότητας έχει ως εξής:
«Στην αγωνία αυτού του τόπου για ζωή
“Που πας να μπλέξεις με την πολιτική; Εσύ είσαι ένας καταξιωμένος επιστήμονας. Τι θέλεις με αυτούς;”
“Μπαμπά είναι αλήθεια ότι οι πολιτικοί είναι πουλημένοι;”
“Όλοι όσοι δεν έχουν μπάρμπα στην Κορώνη, περνούν δύσκολα σε αυτή τη χώρα”
“Κύριε καθηγητά, βρήκα δουλειά στο εξωτερικό”
* * *
-“Λαός, δεν είναι ο μόνιμος πληθυσμός ετερόκλητων πληθυσμιακών στοιχείων που έτυχε να συνυπάρχουν σε μία εδαφική περιοχή. Η έννοια του λαού είναι πιο κοντά στην έννοια της κοινότητας. Είναι οι άνθρωποι που έχουν κοινή αντίληψη συλλογικής ταυτότητας, κοινές προσδοκίες και κοινά οράματα για το μέλλον”.
[από την παράδοση του μαθήματος Διεθνούς δικαίου]
-Τι σημαίνει αυτό κ. καθηγητά;
-Η πρώτη φορά που κατάλαβα ότι είμαι τμήμα αυτού του λαού ήταν, όταν μικρό παιδάκι, παρακολούθησα, βίωσα την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974. Η πλέον πρόσφατη ήταν το αίσθημα της βουβής απελπισίας μετά την καταστροφή στο Μάτι.
* * *
Στις ερχόμενες εκλογές θα είμαι υποψήφιος στην Α΄περιφέρεια Αθηνών. Εδώ γεννήθηκα, πήγα σχολείο, εργάζομαι και ζω.
Πολλοί φίλοι με ενεθάρρυναν.
Αρκετοί άλλοι προβληματίστηκαν. Φοβήθηκαν για εμένα και τους ευχαριστώ.
Η απόφαση έχει πλέον ληφθεί.
Θα είναι ουτοπία η προσπάθεια που ξεκινάει; Ή θα καταφέρουμε να κάνουμε κάτι, να βάλουμε τουλάχιστον ένα λιθαράκι απανωτό; όπως έλεγε ένας φίλος.
Ο αφέτης έδωσε την εκκίνηση. Στο τέλος της διαδρομής θα γίνει ο λογαριασμός.
Τώρα προέχει ο αγώνας.
Ζητώ τη βοήθειά σας.
Άγγελος Συρίγος»
Όταν κάποτε είχα ρωτήσει τον Θανάση Λάμπρου γιατί άφησε το ειδυλλιακό Φράιμπουργκ, όπου είχε εξασφαλισμένη ακαδημαϊκή καριέρα, και επέστρεψε στην σημερινή Ελλάδα, η απάντησή του ήταν αφοπλιστική:«Έχω θέμα με την Ελλάδα. Είμαι φιλόπατρις». Εξάλλου τα βιβλία του, και δη η μελέτη του για τον Γκαίτε αυτό ακριβώς ευαγγελίζονται: την αλλαγή κατεύθυνσης.«Από την εμφάνιση του νεότερου ανθρώπου μέχρι σήμερα δεν έλειψαν οι νηφάλιες, βαθύτατα ανήσυχες φωνές –επιστήμονες, φιλόσοφοι, ποιητές, πολιτικοί- που επαναλαμβάνουν τη μία σωτήρια παρότρυνση: Αλλάξτε κατεύθυνση, αλλάξτε τη ζωή σας, αρχίστε να ζείτε σαν άνθρωποι, σαν δημιουργοί και όχι σαν καταστροφείς». «Έπειτα από τόσες επαναστάσεις, θεωρίες, θρησκείες, ιδεολογίες που έδειξαν τον δρόμο για να προχωρήσει η ζωή, απομένει ακόμα μία, η σοβαρότερη, η πλέον αναίμακτη, η δημιουργικότερη επανάσταση: Η επανάσταση της καθημερινής ζωής, η επανάσταση όχι αόριστα και συγκεχυμένα σαν άλλο όπιο, αλλά συγκεκριμένα και καθημερινά».
Όλα τα σημαντικά πράγματα στην πολιτική τα έχουν ήδη σκεφθεί οι άνθρωποι. Αυτό που πρέπει μόνο να προσπαθήσει κανείς είναι να τα σκεφθεί πάλι από την αρχή, νηφάλια, συγκεκριμένα, καθημερινά, προσκομίζοντας, καταθέτοντας το δικό του ήθος. Αυτό θα αποτολμήσει να κάμει ο Άγγελος Συρίγος θέτοντας εαυτόν στον αγώνα και «την αγωνία αυτού του τόπου για ζωή».
Έχετε καμία φορά την αίσθηση ότι με «μια χειρονομία, ένα νεύμα, μία μικρή υπόνοια» γράφεται Ιστορία; Όταν είδα το κείμενο του Συρίγου (που ήταν έξοχο) στο Facebook, αυτό ακριβώς ένιωσα
