Κιθάρα στον αέρα: Ενα αλλόκοτο χόμπι που έχει γίνει παγκόσμιο «άθλημα»
Με το σλόγκαν «το καλύτερο πράγμα που έχετε δει ποτέ» διαφημίζεται στις ΗΠΑ το πρωτάθλημα της κιθάρας στον αέρα (air guitar), που είναι προγραμματισμένο να διεξαχθεί φέτος το καλοκαίρι.
Οι διαγωνιζόμενοι από όλη τη χώρα θα φτιάξουν περίτεχνα κοστούμια, θα κατασκευάσουν φανταστικές προσωπικότητες και θα εκτελέσουν κωμικές παντομίμες γνωστών σόλο της ροκ.
Ο νικητής θα συνεχίσει αντιπροσωπεύοντας τις Η.Π.Α. στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα «αέριας κιθάρας» το οποίο θα πραγματοποιηθεί στο Οουλου της Φινλανδίας, στα τέλη Αυγούστου.
Πέρα από την χιουμοριστική, ειρωνική πλευρά αυτών των παραστάσεων, πρόκειται για μια «ειλικρινή τέχνη», όπως την χαρακτηρίζουν όσοι ασχολούνται με το συγκεκριμένο είδος, η δημοτικότητα του οποίου έχει εκτιναχθεί τις τελευταίες δεκαετίες.
Τι είναι όμως η κιθάρα στον άερα;
Πρόκειται ουσιαστικά για μια μορφή χορού και κίνησης, στην οποία ο καλλιτέχνης προσποιείται ότι παίζει φανταστική ηλεκτρική κιθάρα σε ροκ ή σε heavy metal ρυθμούς, συμπεριλαμβανομένων riffs, σόλο κλπ.
Οταν παίζει κάποιος κιθάρα στον αέρα επιδίδεται σε σε υπερβολικές κινήσεις σε συγχρονισμό με δυνατή μουσική ενώ πολλές φορές ανοιγοκλείνει και το στόμα «φωνάζοντας» ψιθυριστά τους στίχους.
Είναι σαν να παίζει κιθάρα χωρίς κιθάρα.
Πώς προέκυψε
Ο φωνογράφος, ο οποίος έγινε στοιχείο οικιακής χρήσης κατά την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα, ενέπνευσε μερικές από τις πρώτες γνωστές περιπτώσεις αναπαραγωγής κιθάρας στον αέρα.
Η κοινότητα των ιδιοκτητών φωνογράφων στη Μινεάπολη περιέγραψε πως κάποια από τα μέλη της, στην ιδιωτικότητα που τους πρόσφερε το σπίτι τους, άρχισαν να απολαμβάνουν αυτό το «συναρπαστικό φωνογραφικό άθλημα».
Τότε, πολλοί φοβήθηκαν ότι η μαζική κατανάλωση μουσικής θα μπορούσε να έχει διαβρωτική επίδραση στα σώματα των ανθρώπων και στην ψυχική υγείατ τους. Η κιθάρα στον αέρα μπορούσε να θεωρηθεί ως σημάδι της τρέλας - ένα σύμπτωμα της μουσικής που ξεπερνά το σώμα.
Ενας δημοσιογράφος της εφημερίδας Evening Star έγραψε ένα άρθρο σχετικά με τους ασθενείς σε ένα άσυλο, μεταξύ των οποίων «ένα νεαρό κορίτσι που φαινόταν να παίζει μια φανταστική κιθάρα». Και ένα άρθρο στην εφημερίδα The Seattle Star, το 1909, περιέγραφε έναν παντοδύναμο κρατούμενο που «ξοδεύει το χρόνο του στη φυλακή παίζοντας σε ένα φανταστικό πιάνο, ελπίζοντας έτσι να δημιουργήσει την εντύπωση ότι είναι τρελός μήπως και ξεφύγει από μια πιο αυστηρή ποινή».
Η μουσική του αέρα έχει βαθιές ρίζες στη μουσική κωμωδία. Σε ποικίλες παραστάσεις, οι ερμηνευτές κέρδιζαν το γέλιο του κοινού με την παντομίμα στην μουσική υπόκρουση. Αργότερα, οι ηθοποιοί Φρεντ Ασταίρ και Τζέρι Λιούις συνέχισαν αυτή την παράδοση σε ταινίες όπως το «Cinderfella».
Αυτές οι επιδόσεις άνοιξαν επίσης το δρόμο για το συγχρονισμό των χειλιών. Κατά τη διάρκεια του Β′ Παγκοσμίου Πολέμου, το τραγούδι με συγχρονισμό των χειλιών χρησιμοποιήθηκε για να ψυχαγωγήσει στρατιώτες σε στρατιωτικές βάσεις.
Μερικές από τις πρώτες γνωστές περιπτώσεις μουσικών που έπαιζαν κιθάρα στον αέρα καταγράφηκαν κατά τη δεκαετία του 1950 και του 1960. Αξιοσημείωτα παραδείγματα ήταν ο Μπιλ Ριντ και ο Τζο Κόκερ, που έχει μείνει γνωστός για την υποτιθέμενη διάλυση μιας φανταστικής κιθάρας κατά τη διάρκεια συναυλίας στο Woodstock το 1969.
Αλλά οι οπαδοί της ροκ δεν ξεκίνησαν πραγματικά να κάνου τα δικά τους σόλο στον άερα μέχρι τη δεκαετία του ’70, όταν κατάλαβαν ότι δεν μπόρεσαν να αντισταθούν στο να μιμούνται τους αγαπημένους τους καλλιτέχνες, οι οποίοι είχαν γίνει ολοένα και πιο εφευρετικοί με την κιθάρα τους.
Εμπνευσμένοι από τους Αφροαμερικάνους κιθαρίστες του πρώτου μισού του 20ου αιώνα, όπως ο Τζιμι Χέντριξ, ο Τζιμι Πέιτζ, ο Εντι Βαν Χάλεν και ο Ρικ Νίλσεν, υιοθέτησαν αυτό το στυλ.
Οι φανς άρχισαν σύντομα να αντιγράφουν τις άγριες χειρονομίες των αγαπημένων τους κιθαριστών. Η κιθάρα στον αέρα ήταν ένα παιχνίδι ανόητο. αλλά ταυτόχρονα ενεργητικό και διασκεδαστικό.
Επίσης ήταν επίσης ένας τρόπος για ειλικρινή εμπλοκή με τη μουσική. Αφησε πολλούς άνδρες να μεταφέρουν το σώμα τους στη μουσική, αποφεύγοντας τα στερεότυπα των φύλων, που ο χορός πρέπει να είναι κάτι θηλυκό.
Η χρυσή εποχή της κιθάρας του αέρα
Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, η κιθάρα του αέρα είχε αρχίσει να κυριαρχεί.Οι εταιρείες μπύρας, οι ραδιοφωνικοί σταθμοί και τα κολέγια διοργάνωσαν αγώνες συγχρονισμού χείλους και διαγωνισμούς κιθάρας στον αέρα σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Τζον Μακένα και ο Μάικλ Μόφιτ δημοσίευσαν το 1983 έναν οδηγό για το πως να παίζει κάποιος κιθάρα στον αέρα. Το 1996, το Φεστιβάλ Μουσικής στο Οουλου της Φινλανδία κανόνισε να διοργανώσει έναν διαγωνισμό με κιθάρα του αέρα.
Το 1996, το φεστιβάλ μουσικής βίντεο Oulu στη Φινλανδία άρχισε να διοργανώσει έναν διαγωνισμό με κιθάρα στον αέρα. Από τότε ο διαγωνισμός καθιερώθηκε και οι διοργανωτές το ονόμασαν για πλάκα «Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κιθάρας στον Αέρα».
Το ντεμπούτο είχε επιτυχία και οι διοργανωτές αποφάσισαν να το κάνουν μόνιμο ετήσιο φεστιβάλ.
Μια ομάδα στις ΗΠΑ ανακάλυψε αυτόν τον διεθνή διαγωνισμό και δημιούργησε ένα αμερικανικό αντίστοιχο διαγωνισμό το 2003.
Η δημοτικότητα της κιθάρας στον αέρα στις ΗΠΑ ενισχύθηκε περαιτέρω με την κυκλοφορία του ντοκιμαντέρ «Air Guitar Nation» το 2006.
Σήμερα, το αμερικανικό πρωτάθλημα συνεχίζει να διοργανώνει διαγωνισμούς, επιτρέποντας στους εκτελεστές να προχωρήσουν από τοπικό σε περιφερειακό επίπεδο και απο εκεί στον εθνικό ανταγωνισμό.
Ο ανταγωνισμός είναι στον αέρα
Αυτή τη χρονιά σηματοδοτείται ο 17ος ετήσιος διαγωνισμός, ενώ η πρωταθλήτρια του είδους, Τζόρτζια Λάντς, θα υπερασπιστεί τον τίτλο της.
Πολλοί είναι εκείνοι που θέλουν να αμφισβητήσουν την κυριαρχία της: μεταξύ αυτώ μια ομάδα γνωστών ονομάτων αλλά και πρωτάρηδες οι οποίοι ελπίζουν να πάρουν τα σκήπτρα.
Ολοι μαζί, όμως, ενωμένοι από αυτή τη βαθιά και ιδιότυπη πρακτική, θέλουν να δείξουν ότι η ιστορία του «αθλήματος» ακόμη γράφεται...
Πηγή: Associoated Press
