H προαναγγελθείσα αποφυλάκιση Κορκονέα: Οι λέξεις που άλλαξαν στον Ποινικό Κώδικα
Αν δεν επρόκειτο για την υπόθεση δολοφονίας ενός 15χρονου, που συγκλόνισε τη χώρα και σημάδεψε την ελληνική κοινωνία, θα μιλούσαμε απλώς για νομικό τραγέλαφο.
Η κατάληξη της δίκης των Κορκονέα - Σαραλιώτη έμελλε να εξελιχθεί σε κακόγουστο «παιχνίδι καθυστερήσεων», όπου η έννοια του Δικαίου γελοποιήθηκε.
Η «παράσταση» άρχισε στα μέσα Ιουνίου, όταν έγιναν γνωστές οι προθέσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα. Οι συνήγοροι υπεράσπισης - και κακώς τους «ψέγουν» επ′ αυτού, γιατί απλώς έκαναν τη δουλειά τους - πάσχισαν για να μετατεθεί η έκδοση της απόφασης μετά την 1η Ιουλίου, επειδή γνώριζαν εγκαίρως ότι ο νέος Ποινικός Κώδικας ευνοούσε τους κατηγορούμενους.
Οι συνήγοροι Πολιτικής Αγωγής, Νίκος και Ζωή Κωνσταντοπούλου, δήλωναν στις τηλεοπτικές κάμερες από τις 19 Ιουνίου, ότι διαπιστώνουν «μεθόδευση» με σκοπό να εκμεταλλευθεί η υπεράσπιση τις διατάξεις του επερχόμενου τότε νέου Κώδικα .
Δέχομαι ότι η στάση του Νίκου και της Ζωής Κωνσταντοπούλου συνδέεται με την προσωπική τους ευαισθησία για την δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου.
Δεν σημαίνει αυτό, βέβαια, ότι και αυτοί οι ίδιοι δεν θα φρόντιζαν να εκμεταλλευθούν μία ευνοϊκότερη διάταξη του νόμου, προκειμένου να υπερασπιστούν ένα κατηγορούμενο που θα ζητούσε την δική τους βοήθεια. Εν προκειμένω, το πρόβλημα είναι ότι όλη η Ελλάδα γνώριζε πως έρχεται αυτή η ευνοϊκότερη διάταξη την 1η Ιουλίου και κάθε λογικός συνήγορος υπεράσπισης ήταν αυτονόητο πως θα επιχειρούσε να την αξιοποιήσει.
Για την ακρίβεια, νομικοί κύκλοι επισημαίνουν στην HuffPost ότι αυτό ακριβώς συμβαίνει εδώ και αρκετές εβδομάδες: δεκάδες δικηγόροι φρόντιζαν να καθυστερήσουν με κάθε τρόπο την έκδοση αποφάσεων - και για κακουργηματικές πράξεις - ώστε να περάσει η 1η Ιουλίου και να τεθεί σε ισχύ ο νέος Ποινικός Κώδικας. «Ακόμα και για υποθέσεις εμπορίας ναρκωτικών, υπήρξε καθυστέρηση και ίσχυσε το νέο νομικό δεδομένο», αποκαλύπτουν χαρακτηριστικά (με την υποσημείωση ότι αρνούνται να κατονομαστούν στο πλαίσιο αυτού του ρεπορτάζ).
Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, Μιχάλης Καλογήρου, υποστήριζε ότι ο νέός Ποινικός Κώδικας εξορθολογίζει τις ποινές, επειδή μέχρι πρότινος οι αυστηρότερες ποινές δεν εφαρμόζονται στην πράξη. Aυτό ακριβώς ανέφερε σε δήλωση που έκανε στις 2 Ιουλίου 2019 στο ραδιόφωνο News247...
«Πρώτον. Το δικαιϊκό μας σύστημα χαρακτηρίζεται ως ένα σύστημα με δρακόντειες ποινές, οι οποίες δεν έχουν εφαρμοστεί ποτέ. Δηλαδή, παρά την πρόβλεψη για μεγάλες ποινές σε κακουργήματα κλπ, με διάφορα ελαφρυντικά οι ποινές αναστέλλονται ή μετατρέπονται σε χρηματικές. Κάτι που πλέον, με τον καινούριο (Ποινικό) Κώδικα, δεν συμβαίνει. Στον καινούριο Κώδικα μιλάμε για ειλικρινείς ποινές, δηλαδή για ποινές οι οποίες εκτίονται.»
Ωστόσο, ποινικολόγοι και δικηγόροι στους οποίους απευθύνθηκε η HuffPost, υπό το φως της απόφασης για τον Επαμεινώνδα Κορκονέα, απαντούν ευθέως στο ερώτημα: Θα αποφυλακιζόταν ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος και χωρίς το νέο Ποινικό Κώδικα;
«Θα ηταν πολύ πιο δύσκολο, έστω και αν θεωρητικά μπορούσε να συμβεί. Ο Κορκονέας έμεινε 11 χρόνια μέσα στη φυλακή. Ηταν καταλυτικός ο νέος Ποινικός Κώδικας. Γιατί στην πράξη, αυτό δεν γινόταν ποτέ μέχρι τώρα. Η διαφορά έγκειται στο ελαφρυντικό του προτέρου εντίμου βίου. Μετά το 2011-2012 υπήρξε εκτενής νομολογία - μέσω της έκδοσης δικαστικών αποφάσεων - που καθόρισε ότι απαιτείται ”θετική συμπεριφορά προς την κοινωνία”, ώστε να αναγνωριστεί ως ελαφρυντικό ο πρότερος έντιμος βίος. Δηλαδή, όχι απλώς δεν έπρεπε να υπάρχει αρνητική συμπεριφορά του κατηγορούμενου, αλλά έπρεπε και να υπάρχει θετική προς την κοινωνία συμπεριφορά (για παράδειγμα δωρεές, ή άλλη κοινωνική προσφορά συγκεκριμένη). Στο νέο Ποινικό Κώδικα αντικαταστάθηκε ο όρος πρότερος έντιμος βίος από τον όρο ”σύννομη συμπεριφορά”. Ο νόμος είναι έτσι διατυπωμένος, ώστε ο δικαστής να μην απαιτεί τίπορα περισσότερο από το να μην έχει διαπιστωμένα παρανομήσει στο παρελθόν ο κατηγορούμενος. Αυτό συνέβη και με τον Κορκονέα. Δεν είχε παρανομήσει στο παρελθόν και τα ισόβια έσπασαν. Εγιναν 13 χρόνια κάθειρξης και τώρα ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος ασφαλώς μπορεί να αποφυλακιστεί σύντομα», εξηγούν οι δύο έμπειροι νομικοί και ειδικοί του Ποινικού Δικαίου στους οποίους απευθυνθήκαμε.
ΥΓ: Οι ίδιοι νομικοί επιστήμονες επισημαίνουν ότι η περίπτωση Κορκονέα δεν είναι μοναδική και ότι θα ακολουθήσουν άλλες ανάλογες (κάποιες μάλιστα προηγήθηκαν από την 1η Ιουλίου μέχρι σήμερα). Διευκρινίζεται ότι το θέμα δεν είναι πολιτικό - ούτε κομματικό. Είναι, πλέον, μία νέα νομική πραγματικότητα που δεν θα ανατραπεί, γιατί η ευνοϊκότερη νομική διάταξη (αυτή που ίσχυσε για τον Κορκονέα) θα ισχύσει και στο μέλλον για άλλους κατηγορούμενους, ακόμα και αν οι επόμενες κυβερνήσεις αναθεωρήσουν εκ νέου τον Ποινικό Κώδικα.
