Κρίσιμες διαπραγματεύσεις για το μέλλον της Συρίας στη Γενεύη
Κρίσιμης σημασίας θεωρείται η συνεδρίαση της 150 μελών συνταγματικής επιτροπής της Συρίας που αρχίζει στη Γενεύη την Τετάρτη, υπό την επίβλεψη των Ηνωμένων Εθνών, για τη διαμόρφωση μιας πολιτικής λύσης για τον τερματισμό του πολυετούς εμφυλίου πολέμου.
Η συνάντηση αυτή, που αποτελεί πρόταση της Μόσχας, επιβλέπεται από τον ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ για τη Συρία, Γκέιρ Πέντερσεν, ωστόσο, όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του βρετανικού Guardian, έχει αντιμετωπίσει δυσκολίες- από διαφωνίες για τη σύνθεση της επιτροπής και την εναρκτήρια τελετή μέχρι τις συγκρούσεις στη βορειοανατολική Συρία μεταξύ των συριακών κυβερνητικών στρατευμάτων και υποστηριζόμενων από την Τουρκία δυνάμεων.
Μεταξύ των 150 βρίσκονται απεσταλμένοι της κυβέρνησης Άσαντ, της αντιπολίτευσης και της κοινωνίας των πολιτών.
H Ρωσία και το Ιράν, που αποτελούν συμμάχους της κυβέρνησης Άσαντ, και η Τουρκία, που στηρίζει την αντιπολίτευση, αντιμετωπίζουν τη συνταγματική επιτροπή ως μια ευκαιρία για την ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης και κίνηση προς την κατεύθυνσης μιας ευρύτερης πολιτικής διαδικασίας η οποία θα μπορούσε να δώσει τέλος στον εμφύλιο. «Προτρέπουμε τις πλευρές σε συμφωνία» είπε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, σε συνέντευξη Τύπου το βράδυ της Τρίτης, μετά από συναντήσεις με τους ομολόγους του από την Τουρκία και το Ιράν, καθώς και τον Πέντερσεν. Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Τζαβάντ Ζαρίφ, δεσμεύτηκε πως οι τρεις δυνάμεις δεν θα παρέμβουν στη διαδικασία, ενώ ο Τούρκος υπουργός, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, είπε πως είναι αισιόδοξος, ωστόσο γνωρίζει πως οι διαπραγματεύσεις θα είναι δύσκολες. Ο Πέντερσεν ζήτησε από όλες τις χώρες να κρατήσουν απόσταση και να αφήσουν την όλη διαδικασία να είναι αμιγώς συριακή.
Στόχος της συνεδρίασης είναι να επιτευχθεί συμφωνία σε ένα νέο σύνταγμα για τη Συρία, ωστόσο είναι ασαφές εάν αυτό σημαίνει πως θα γίνει αναθεώρηση του υπάρχοντος συντάγματος ή αν θα δημιουργηθεί εξαρχής καινούριο. Δεν έχει τεθεί προθεσμία για το τέλος των συνομιλιών, ωστόσο ο Πέντερσεν είπε ότι όλες οι πλευρές έχουν δεσμευτεί να εργαστούν με ταχείς ρυθμούς.
Η επιτροπή αποτελείται από 50 μέλη πιστά στον Σύριο πρόεδρο Άσαντ, 50 μέλη της αντιπολίτευσης, που υποστηρίζεται από την Τουρκία και τη Σαουδική Αραβία και 50 εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών. Οι διαφωνίες σχετικά με τη σύνθεση του τρίτου γκρουπ είχαν ως αποτέλεσμα να καθυστερήσει η ανακοίνωση της επιτροπής ως τον Σεπτέμβριο.
Πρόκειται για την τέταρτη προσπάθεια να δοθεί τέλος στον πόλεμο μέσω διαπραγμάτευσης, και τα εμπόδια είναι πολλά. Ένα εξ αυτών είναι πως η επιτροπή πρέπει να καταλήξει σε αποφάσεις είτε με ομοφωνία, είτε με πλειοψηφία 75%. Σημειώνεται πως, αν και στην επιτροπή βρίσκονται επτά Κούρδοι, η πολιτική πτέρυγα των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF)- των υπό κουρδική ηγεσία συμμάχων των ΗΠΑ στη μάχη κατά του ISIS- έχει αποκλειστεί, καθώς η Τουρκία θεωρεί το κουρδικό YPD ως συνδεόμενο με το «τρομοκρατικό» ΡΚΚ. Επίσης, υπάρχουν έντονες πιέσεις προς τη συριακή αντιπολίτευση για να αναγνωρίσει πως βρίσκεται σε δύσκολη θέση και να περιορίσει τις απαιτήσεις της- ενώ το σκηνικό καθίσταται ακόμα πιο δύσκολο λόγω των επιπτώσεων από την πρόσφατη τουρκική στρατιωτική επιχείρηση κατά των κουρδικών πολιτοφυλακών YPG (βασικό κορμό των SDF) στη βορειοανατολική Συρία.
O γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, είπε την Τρίτη πως όλες οι πλευρές πρέπει να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να «κάνουν το πρώτο βήμα στην πολιτική οδό για έξοδο» από την τραγωδία του συριακού εμφυλίου. Υπενθυμίζεται πως αντίστοιχες συνομιλίες με τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ στο παρελθόν δεν είχαν αποφέρει αποτελέσματα.
(με πληροφορίες από Guardian, Reuters, Anadolu, Daily Sabah)
