Ο Δημήτρης Λιγνάδης και το όραμα του για το Εθνικό Θέατρο - Οι αλλαγές και ο στίχος του Εμπειρίκου
Δηλώνοντας εξαρχής «ιδιαίτερα συγκινημένος» που βρίσκεται σε αυτόν τον χώρο υπό την ιδιότητα του καλλιτεχνικού διευθυντή -σε έναν χώρο στον οποίον μεγάλωσε, όπως είπε χαρακτηριστικά- και προτάσσοντας τον στίχο του Ανδρέα Εμπειρίκου «Πάρε τὴν λέξι μου. Δῶσε μου τò χέρι σου»*, τον οποίο επέλεξε ως μότο της θητείας του, ο Δημήτρης Λιγνάδης παρουσίασε στην πρώτη συνέντευξη Τύπου που έδωσε από την ανάληψη των καθηκόντων του, το όραμα του για το Εθνικό Θέατρο.
Υπογραμμίζοντας ότι η καλλιτεχνική διεύθυνση του θεάτρου δεν είναι ιδιότητα αλλά αρμοδιότητά του, ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής ξεκίνησε την τοποθέτηση του, στην κατάμεστη Αίθουσα Εκδηλώσεων στο κτίριο Τσίλερ, με μία προσωπική αναφορά: «Όταν ανέλαβα αυτή τη θέση, όλοι οι φίλοι μου, και κυρίως, η μητέρα μου, μού είπαν, πού πας τώρα, παιδί μου; Γιατί εγκαταλείπεις, αυτήν την επιτυχημένη, ας την πούμε, πορεία, με ρόλους, με σκηνοθεσίες -μόλις σαν χθες, τελείωσε ο «Οιδίπους Τύραννος»- και η απάντηση μου σε αυτό ήταν, δεν είμαι τρελός, ίσως είμαι Δον Κιχώτης, ίσως είμαι πολύ ρομαντικός, αλλά γιατί κάποια στιγμή πρέπει κι εγώ, στα 55 μου, να προσφέρω κάτι πιο χειροπιαστό ή έστω να προσπαθήσω να προσφέρω κάτι πιο χειροπιαστό...»
Η εκπαιδευτική διάσταση στον πυρήνα του οράματος του
Ήδη από την τελετή παράδοσης - παραλαβής, ο Δημήτρης Λιγνάδης είχε κάνει μία ελάχιστη, πρώτη νύξη όσον αφορά τους στόχους του για την Πρώτη Κρατική Σκηνή, σημειώνοντας ότι, ένα από τα χαρακτηριστικά του προφίλ του Εθνικού Θεάτρου θα επιθυμούσε να είναι η εκπαιδευτική αποστολή του.
Κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου αναφέρθηκε στο ζήτημα εμφατικά. «Η εκπαιδευτική διάσταση του Εθνικού Θεάτρου δεν είναι μόνο να φτιάχνει καλύτερους ηθοποιούς και καλύτερο ρεπερτόριο, είναι να μπορέσει να καταφέρει έναν διεμβολισμό -ή, καλύτερα, εμβολιασμό, όπως θέλετε- στην αναντίρρητα νοσούσα παιδεία και εκπαίδευση» τόνισε. «Θέλω να σας θυμίσω ότι στην ιδρυτική διακήρυξη του Εθνικού Θεάτρου, έχει νομοθετήσει ο νομοθέτης ότι το Εθνικό Θέατρο έχει ευθύνη να παραγάγει πολιτισμό και παιδεία».
Οι βασικοί άξονες της καλλιτεχνικής του διεύθυνσης θα είναι, όπως ανέφερε, το εύρος και το βάθος, το όφελος και η ωφέλεια, η επιστήμη και η τέχνη «που συναιρούνται στο μότο που επέλεξα για το Εθνικό, ένας στίχος που διέπει ίσως όλη τη ζωή μου και όλες τις καλλιτεχνικές μου δράσεις».
Βασικοί πυλώνες, αλλαγές, σχεδιασμός
Ο Δημήτρης Λιγνάδης όρισε τους δύο βασικούς πυλώνες της διεύθυνσής του, τον πολιτιστικό και τον ερευνητικό-εκπαιδευτικό πυλώνα, τονίζοντας ότι θα δοθεί έμφαση στην εκπαιδευτική, ερευνητική, πολιτιστική και ψυχαγωγική δραστηριότητα του Εθνικού Θεάτρου, αλλά και στην «στοχευμένη εξωστρέφεια» και ανακοίνωσε τα εξής:
Τον μετασχηματισμό της Πειραματικής Σκηνής σε ερευνητική Σκηνή για το αρχαιόθεμο δράμα (ερευνητικός - δοκιμαστικός χαρακτήρας).
Τη λειτουργία του Θεάτρου Rex κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου για τους επισκέπτες της Αθήνας.
Την ονοματοδοσία του Ισογείου Rex σε Σκηνή «Ελένη Παπαδάκη».
Τη δημιουργία εκδοτικού τμήματος (το Εθνικό Θέατρο θα εκδίδει και θα πωλεί σημαντικές μεταφράσεις έργων).
Την έναρξη της συνεργασίας με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά («Μάκβεθ») και με το Μέγαρο Μουσικής («Μαθήματα Πολέμου»), στο πλαίσιο των συμπαραγωγών.
Την επικαιροποίηση και αξιοποίηση του αρχείου του Εθνικού Θεάτρου.
Την αναβάθμιση της Δραματικής Σχολής, τη διεύθυνση της οποίας ανέλαβε η Δηώ Καγκελάρη (νέες κατευθύνσεις, ανανέωση διδακτικού προσωπικού, έμφαση στην αρχαία ελληνική γραμματεία).
Την ένταξη του Σχολείου «Ειρήνη Παπά» (Δραματική Σχολή) στις θερινές σκηνές της πόλης.
Δράσεις για τον εορτασμό της ναυμαχίας της Σαλαμίνας.
Οι σκηνοθέτες της σεζόν 2020 - 2021
Μετά την παρουσίαση του ρεπερτορίου της τρέχουσας περιόδου από την αναπληρώτρια καλλιτεχνική διευθύντρια, Έρι Κύργια, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου ανακοίνωσε κάποιους από τους σκηνοθέτες που θα σκηνοθετήσουν στο Εθνικό Θέατρο την περίοδο 2020-2021, οι οποίοι (αλφαβητικά) είναι οι εξής: Δημήτρης Καμαρωτός, Δημήτρης Καραντζάς, Γιώργος Κιμούλης, Στάθης Λιβαθινός, Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Αμαλία Μουτούση, Βασίλης Μπισμπίκης, Άντζελα Μπρούσκου, Γιώργος Νανούρης, Κωνσταντίνος Ρήγος, Δημήτρης Τάρλοου, Θάνος Παπακωνσταντίνου, Μάρθα Φριντζήλα.
«Φλέγοντα οικονομικά ζητήματα»
Στο τέλος της συνέντευξης Τύπου και χωρίς να παραθέσει στοιχεία, ο Δημήτρης Λιγνάδης αναφέρθηκε στα οικονομικά προβλήματα της Πρώτης Κρατικής Σκηνής, προβλήματα τα οποία παρέλαβε και που όπως σημείωσε, έχουν την καταγωγή τους σε βάθος χρόνου.
«Υπενθυμίζω ότι αναλάβαμε το Εθνικό Θέατρο πριν από ενάμιση μήνα. Όλα αυτά που ευαγγελιζόμαστε, που δρομολογούμε, που θα επιχειρήσουμε, που επιθυμούμε, θα γίνουν αφού ξεπεραστούν κάποια ζητήματα, πολύ καυτά, φλέγοντα και διόλου ευκαταφρόνητα, που έχουν να κάνουν με την οικονομική κατάσταση του Εθνικού Θεάτρου. Ζητήματα που υπάρχουν [...] που έχουν την καταγωγή τους σε βάθος χρόνου, αλλά που όμως υπάρχουν. Όλα αυτά θα ευδοκιμήσουν αφού αποτυπωθούν, κατατεθούν, αναγνωστούν και αντιμετωπιστούν τα όχι ευκαταφρόνητα οικονομικά ζητήματα που παρέλαβε η διεύθυνση υπό το πρόσωπο μου» τόνισε, προσθέτοντας ότι, «ήδη έχουν επιστρατευθεί άνθρωποι που κάνουν τους ελέγχους να δούμε ποιά είναι η εικόνα [...] Τα λεφτά της επιχορήγησης πηγαίνουν όλα στη μισθοδοσία. Χωρίς και να την καλύπτουν πολλές φορές» υπενθύμισε ο Δημήτρης Λιγνάδης.
*Ανδρέας Εμπειρίκος, «Ο πλόκαμος της Αλταμίρας» (1936-1937), στο Ενδοχώρα(1934-1937) [εκδ. Άγρα, Αθήνα 2008, σ. 111]
