Η μεγάλη ημέρα του Brexit: Η Βουλή των Κοινοτήτων αποφασίζει για το μέλλον της Βρετανίας
Μετά από περισσότερα από τρία χρόνια κοινοβουλευτικών συζητήσεων και διαδικασιών που έχουν επισημανθεί ως μνημειώδεις, η μεγάλη ώρα της κρίσης για το Brexit έφτασε: Στη συνεδρίαση της βρετανικής βουλής - την πρώτη που διεξάγεται ημέρα Σάββατο μετά τον πόλεμο των Φώκλαντ το μακρινό 1982 - θα αποφασιστεί με ψηφοφορία ένα πλάνο που αναμένεται να διαμορφώσει το μέλλον του Ηνωμένου Βασιλείου για τις επόμενες γενιές.
Το χρονοδιάγραμμα
Η Βουλή των Κοινοτήτων συγκαλείται στις 9.30 το πρωί του Σαββάτου ώρα Βρετανίας (11.30 π.μ. ώρα Ελλάδας) και ξεκινάει με δήλωση του Μπόρις Τζόνσον σχετικά με τη συμφωνία για το Brexit που διαπραγματεύτηκε με την ΕΕ ενώ θα ακολουθήσουν ερωτήσεις.
Η πρόταση για τη συμφωνία ακολουθεί αμέσως μετά, με την εισαγωγή να γίνεται από έναν υπουργό. Μόνο όταν αρχίσει αυτή η συζήτηση, θα γνωρίζουμε ποιες τροπολογίες έχουν επιλεγεί για ψηφοφορία από τον Πρόεδρο, Τζον Μπέρκοου.
Ο αριθμός των τροπολογιών θα επηρεάσει και τη διάρκεια της διαδικασίας, οπότε η ψηφοφορία θα μπορούσε να διεξαχθεί οποιαδήποτε στιγμή, από το μεσημέρι μέχρι νωρίς το απόγευμα. Εαν η κυβέρνηση χάσει την ψηφοφορία, τότε θα μπορούσε να αναζητήσει μια νέα ψηφοφορία για αποχώρηση από την ΕΕ χωρίς συμφωνία. Αυτή, εξάλλου, είναι η μοναδική εναλλακτική της επιλογή για να αποφύγει τον αποκαλούμενο νόμο Μπεν, που αναγκάζει τον Τζόνσον να ζητήσει παράταση στο Brexit εάν η συμφωνία του δεν έχει περάσει
Θα υπάρξουν τροπολογίες;
Ορισμένες έχουν ήδη κατατεθεί, για παράδειγμα μια τροποποίηση για την παράταση της προθεσμίας για το Brexit. Μια άλλη τροπολογία έχει κατατεθεί για τη διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος, αλλά αυτό θα συνδέεται με την πρόταση για τη μη συμφωνία, οπότε φαίνεται απίθανο να διεξαχθεί ψηφοφορία.
Ολα ή τίποτα;
Η μεγάλη απόφαση θα μπορούσε πραγματικά να καθυστερήσει ξανά. Μία τροπολογία-κλειδί που κατέθεσαν ο Ολιβερ Λέτιν, ο Χίλαρυ Μπένν και άλλοι βουλευτές θα μπορούσε να οδηγήσει σε άρνηση της πλήρους έγκρισης του Brexit, έως ότου εγκριθεί ολόκληρη η σχετική νομοθεσία.
Αυτό φαίνεται ότι θα απαιτούσε μια ακόμη παράταση και θα καθυστερούσε την πραγματική στιγμή της αλήθειας για τους βουλευτές. Κύριος σκοπός αυτής της τροπολογίας είναι να στερήσει τη δυνατότητα από τους Συντηρητικούς υπέρ του σκληρού Brexit να υπερψηφίσουν τη συμφωνία - αλλά να αφαιρέσουν τους όρους του νόμου Μπεν - και στη συνέχεια να καταψηφίσουν το συνεπακόλουθο νομοσχέδιο της συμφωνίας απόσυρσης, το οποίο θα εφαρμόζει τη νομικά δεσμευτική συνθήκη, με αποτέλεσμα να οδηγήσουν τελικά σε Brexit χωρίς συμφωνία ούτως ή άλλως.
Οι Εργατικοί θεωρείται πιθανό να υποστηρίξουν αυτή την τροπολογία και οι πρώην βουλευτές των Τόρις, όπως οι Αμπερ Ραντ και Ντέιβιντ Γκοκ δήλωσαν ότι θα την ψηφίσουν.
Οι Βουλευτές θα γνωρίζουν τις πλήρεις επιπτώσεις της συμφωνίας;
Οχι πραγματικά. Η συμφωνία αυτή φτιάχτηκε και συμφωνήθηκε μαζί με την ΕΕ αλλά με τεράστια βιασύνη και οι βουλευτές θα έχουν μόνο λίγες ώρες συζήτησης στη Βουλή των Κοινοτήτων προτού κληθούν να πάρουν μια εξαιρετικά σημαντική απόφαση. Η Ντάνουνινγκ Στριτ έχει πει ότι οι βουλευτές δεν θα δουν εκ των προτέρων τις επίσημες εκτιμήσεις για το οικονομικό αντίκτυπο του σχεδίου, παρά το γεγονός ότι κάποιοι το ζητούν.
Τι συμβαίνει εάν το σχέδιο περάσει;
Εάν περάσει αμετάβλητο (σ.σ χωρίς τροποποιήσεις) αυτό θα εξακολουθεί να είναι το πρώτο στάδιο της διαδικασίας, και ακόμη και με την κυβέρνηση να υπόσχεται ότι οι βουλευτές θα εργάζοται όλο το εικοσιτετράωρο, όπως απαιτείται, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι όλα θα γίνουν μέχρι τις 31 Οκτωβρίου.
Η Ντάουνινγκ Στριτ θα ήθελε ιδανικά να παρουσιάσει το νομοσχέδιο στο κοινοβούλιο ήδη από τη Δευτέρα. Εάν τροποποιηθεί, όμως, η πρόταση της συμφωνίας, για παράδειγμα με το σχέδιο Λέτιν-Μπεν, είναι πιθανότερο να υπάρξει καθυστέρηση στο Brexit.
Αν απορριφθεί η συμφωνία πάμε σε άτακτο Brexit;
Πιθανόν όχι, παρόλο που ο Τζόνσον φαίνεται να θέλει να πλαισιώσει την ψηφοφορία με αυτόν τον όρο, και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε πρόσφατα ότι δεν πιστεύει πως θα δοθεί στη Βρετανία νέα προθεσμία για την αποχώρησή της από την Ε.Ε. Αλλά σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, εάν η συμφωνία του Τζόνσον απορριφθεί, δηλαδή ο νόμος Μπεν τεθεί σε ισχύ, δεν θα απορριφθεί ένα αίτημα του Ηνωμένου Βασιλείου για νέα παράταση.
Ποιοι βουλευτές είναι πρόσωπα-«κλειδιά» για την ψηφοφορία
Με το DUP (Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα της Βορείου Ιρλανδίας) να είναι σίγουρα εναντίον της συμφωνίας και μερικούς πρώην βουλευτές των Τόρις να κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση, δύο ομάδες θα είναι ζωτικής σημασίας. Η πρώτη είναι οι λεγόμενοι «Σπαρτιάτες», οι Συντηρητικοί που τάσσονται υπέρ ενός «σκληρού Brexit» (χωρίς συμφωνία). Ορισμένοι από αυτούς έχουν ήδη πει ότι θα υποστηρίξουν το νομοσχέδιο, και άλλοι θα μπορούσαν να ακολουθήσουν - αλλά με την αντίθετη απόφαση του DUP, αυτή εξακολουθεί να είναι μια εξαιρετικά αμφίρροπη κοινοβουλευτική μάχη.
Η άλλη ομάδα είναι οι βουλευτές Εργατικών από τις περιοχές με δικαίωμα ψήφου που υποστηρίζουν το Brexit, όπως η Καρολίν Φλιντ, ο Στίφεν Κίννοκ και άλλοι. Αντιμετωπίζουν έντονη πίεση για να ψηφίσουν εναντίον της συμφωνίας, αλλά θα μπορούσαν ακόμη να πεισθούν να την υπερψηφίσουν. Αυτοί οι βουλευτές ίσως να είναι πιο πιθανό να υποστηρίξουν τη συμφωνία, αν τροποποιηθεί μέσω του σχεδίου Λέτιν-Μπεν.
Θα περάσει λοιπόν η συμφωνία; - και εάν ναι, τελειώνουν όλα;
Σε πρώτη φάση, κανείς δεν ξέρει. Ο τελικός απολογισμός θα μπορούσε να προκύψει μέσα από μια-δυο ψηφοφορίες. Αξίζει να θυμηθούμε ότι οι ήττες της Τερέζα Μέι στο σχέδιο της για το Brexit κατέληξαν να είναι βαρύτερες από όσο αναμένονταν. Ωστόσο, το μομέντουμ δείχνει να είναι με τον Τζόνσον. Οσον αφορά το δεύτερο ερώτημα: όχι, με τίποτα. Ακόμη και αν περάσει η συμφωνία, αυτό είναι μόνο το πρώτο βήμα σε μια μακρά κοινοβουλευτική διαδικασία, η οποία με τη σειρά της θα διαμορφώσει μια εξελισσόμενη και ακόμα πιο πολύ αμφιλεγόμενη διαδικασία αποχώρησης για πολλά χρόνια.
Πηγή: Guardian
