Θεόδωρος Κωφίδης: Η Ελληνικότητά μας χρήζει επαναπροσδιορισμού
H ασπρόμαυρη φωτογραφία έξω από το χειρουργείο που δημοσιεύτηκε πριν από μια δεκαετία σε παρουσίαση του ως καινοτόμου ερευνητή καρδιοχειρουργού, έγινε η αφορμή μιας καθοριστικής συνάντησης, είναι ας πούμε, το αποτύπωμα μιας συγκυρίας που έδωσε νόημα στην προσωπική του ζωή και μετέπειτα τη δημιουργία μιας οικογένειας.
Το κάπως ιδιαίτερο στην ιστορία, σημειώνεται στο γεγονός ότι, τον Θόδωρο Κωφίδη, η Περσεφόνη τον αναζήτησε ενώ προηγουμένως είχε διαβάσει την συνέντευξη του – και ο ίδιος επεδίωξε να την γνωρίσει, ακριβώς γιατί εκείνη είχε το όνομα της γιαγιάς του.
Ο Έλληνας επιφανής επιστήμονας, διευθυντής του τμήματος της Καρδιο-Θωρακο-Αγγειοχειρουργικής στο Εθνικό πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης όπου εκτελούνται 2.800 επεμβάσεις ετησίως.Με λαμπρές σπουδές Ιατρικής- με υποτροφία αριστείας του βαυαρικού κράτους- στο Λούντβιχ Μαξιμίλιανς του Μονάχου – ιδιαίτερης ακαδημαϊκής παράδοσης-, ειδίκευση στο HannoverMedicalSchool και πρακτική στο University of Stanford στην Καλιφόρνια, κατέκτησε ταχύτατα μια διεθνή παρουσία.
Μέλος των AmericanHeartAssociation, InternationalSocietyofHeartandLungTransplantation, EuropeanSocietyofCardiothoracicSurgery, ενώ από το 2008 διαχειρίζεται εκατομμύρια δολάρια κρατικής επιχορήγησης για την έρευνα της ομάδας του στο Εθνικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Σιγκαπούρης όπου επίσης, διδάσκει ως καθηγητής Ενδοσκοπική Καρδιοχειρουργική και Καρδιοχειρουργική Ελάχιστης Επεμβατότητας διευρύνοντας το εκπαιδευτικό πρόγραμμα και όραμα του στην Ευρώπη και την Αυστραλία.
«Στη Σιγκαπούρη, θα πει, υπάρχει υψηλού επιπέδου ιατρικό δυναμικό. Το Μόντε Κάρλο της Ασίας, αποτελεί πολυεθνική, πολύ-θρησκευτική κοινωνία σε υψηλό οικονομικό και τεχνολογικό επίπεδο και με εξαιρετική επένδυση στην έρευνα. Παρότι, ο άπω-ασιατικός πολιτισμός με ενδιέφερε πάντοτε- δίχως όμως να με γοητεύει για να είμαι ειλικρινής, στον χώρο που κινούμαι η νοοτροπία έχει δυτικοποιηθεί- θα λέγαμε παγκοσμιοποιηθεί. Ωστόσο στο προσωπικό επιστημονικό πεδίο, η τάξη και η οργάνωση της γερμανικής επιστημονικής κοινότητας είναι το μοντέλο που ακολούθησα στον τρόπο σκέψης και πράξης μου’».
Οι αρχές μου συνοψίζονται στο ‘’καθαρή καρδιά’’ και πνεύμα σταθερό’’ στο σεβασμό των δικαιωμάτων του άλλου και τη φιλοκαρδία»
Ο Θόδωρος Κωφίδης, μεγάλωσε στην Κομοτηνή με καταγωγή από τον Πόντο. «Δεν θα παραλείψω ποτέ να αναφέρομαι στις θυσίες των γονιών μου, θα πει, για να με στηρίξουν οικονομικά στις σπουδές μου όπως και ότι το πρώτο μου PC το ’93 όταν έκανα την διατριβή μου, ήταν το δώρο της αείμνηστης γιαγιάς μου από την σύνταξη του παππού μου Θόδωρου, - η αδιαπραγμάτευτη αγάπη της ήταν η ισχυρότερη σταθερά μου».
Αφοσιωμένος αξιοπρόσεκτα στην φιλόδοξη καριέρα του ως κλινικός καρδιοχειρουργός κι ερευνητής, με διπλώματα ευρεσιτεχνίας και στοχευμένη πρωτοποριακή αντίληψη, έχει σχεδιάσει μια νέου τύπου βαλβίδα, διαφορετική από τις υπάρχουσες στην αγορά, που όπως θα πει:
«Η πρώτυπη αυτή βαλβίδα είναι τελείως διαφορετικά σχεδιασμένη, παρόμοια με την υγιή ανθρώπινη βαλβίδα, και έχει καταφέρει ανώτερα απο τελέσματα στα ζωικά πειράματα εν συγκρίσει με τις καλύτερες της αγοράς. Προσβλέπουμε σε μακροβιότερους και ικανότερους ασθενείς, με λιγότερα φάρμακα, καλύτερη ανάρρωση της καρδιάς. Όσον αφορά την παραγωγή της, είναι η πρώτη βαλβίδα στην ιστορία που δεν την παίρνουμε από το ράφι όπως οι βιομηχανικές και ταιριάζει καλύτερα στον ασθενή (τυποποιημένες βαλβίδες). Συλλέγουμε τα προεγχειρητικά στοιχεία του ασθενούς και με ειδικούς αλγόριθμους (πατέντες μου), ετοιμάζουμε τη βαλβίδα που ταιριάζει στον συγκεκριμένο ασθενή.
Κόβουμε λοιπόν και ράβουμε τη βαλβίδα στα μέτρα - και τη λειτουργία- της καρδιάς του συγκεκριμένου ασθενούς. Παράγουμε τη βαλβίδα του Γιώργου, του Γιάννη, του Μήτσου, του Θοδωρή... την πακετάρουμε αποστειρωμένα και τη στέλνουμε στον χειρουργό τους σε δύο μόνο μέρες! Το σλόγκαν μας λοιπόν: Βάλε τη δική σου βαλβίδα! Αυτή που ταιριάζει στην δική σου καρδιά. Πρόκειται για ένα τελείως νέο και καινοτομικό Marketing Concept».
Τον Οκτώβριο στο Παρίσι πραγματοποιήθηκε στη FDA παρουσίαση της έρευνας -που είναι σε πειραματικό στάδιο -για τη νέα εξατομικευμένη βαλβίδα. Ενώ λίγες μέρες μετά, ο ίδιος βρέθηκε στο Λονδίνο για να παραδώσει στις εκδόσεις Taylor & Francisτο draft του βιβλίου του για την Μικροεπεμβατική και Υβριδική Καρδιοχειρουργική.
Το χόμπι του, ερασιτέχνης πιλότος, είναι η διαφυγή του – στο portfolio περιλαμβάνεται πάντα η φωτό του της Golden Bridge- ενώ απαντά στον ανταγωνισμό με τον επιστημονικό νεωτερισμό του, αλλά και ανασύροντας τις διηγήσεις των γονιών του, «οι οποίοι έχοντας ξεπεράσει αντίξοες συνθήκες, λέει, με πλούτιζαν με άθλους, μύθους και φαντασία. Έτσι, η δική μου φαντασία, παρότι δρώ με ρεαλιστικά μέσα, υπερβαίνει και την φιλοδοξία μου. Χρειάστηκε πολλές φορές να επιβιώσω σε σκληρά ανταγωνιστικά περιβάλλοντα αλλά δεν υποχώρησα, αντιμετώπισα ακόμη και τον χλευασμό ή την υποβάθμιση που μπορεί ένας Έλληνας να υποστεί σε ελίτ καρδιοχειρουργική κλινική της Γερμανίας. Αυτές οι ζυμώσεις με ενδυνάμωσαν όμως με έκαναν να επιτύχω περισσότερα. Με έμαθαν να προσδιορίζω τις συντεταγμένες μου και να ασχολούμαι με τη λύση του προβλήματος παρά με την συνειδητοποίηση του. Οι αρχές μου συνοψίζονται στο ‘’καθαρή καρδιά’’ και πνεύμα σταθερό’’ στο σεβασμό των δικαιωμάτων του άλλου και τη φιλοκαρδία».
Ο χειρότερος ιός που απειλεί το επιστημονικό ήθος είναι -διαχρονικά- το αθέμιτο κέρδος, ο μαγνητισμός του χρήματος.
Τα ελαττώματα σας;
Είμαι ανυπόμονος άνθρωπος και ως Πόντιος έχω το στοιχείο της υπερβολής. Επίσης, με έλκει το αδύναμο μού δημιουργεί αισθήματα προστασίας και ολοκλήρωσης.
Η αναγνώριση, πως πρέπει να βιώνεται;
Με μέτρο και αξιοπρέπεια.
Πώς ορίζετε το επιστημονικό ήθος;
Συνέπεια και εφαρμογή βασικών άνθρωπο κεντρικών αρχών , με εστίαση το πρωτογενές όφελος του ασθενούς, η/και την βελτίωση των συνθηκών ύπαρξης και διαβίωσης του ανθρώπου. Το φιλοσοφικό και νομικό περιεχόμενο και η οριοθέτηση του «επιστημονικού» ήθους μπορεί να μεταβάλλονται στο διαβάζω των αιώνων, όμως ο σεβασμός των βασικών ανθρωπιστικών αξιών, όπως η ειρηνική συμβίωση, η παιδεία, η υγεία, η δίκαιη κατανομή αγαθών, και ο αυτοπροσδιορισμός του ανθρώπου, οφείλουν να είναι στο επίκεντρο της προσέγγισης μας. Η αλήθεια, διαφάνεια, η συγκριτική επαλήθευση και πειραματική πιστοποίηση ενός οποιουδήποτε επιστημονικού εγχειρήματος αποτελούν αδιαμφισβήτητες αρχές επιστημονικού ήθους. Ο χειρότερος ιός που απειλεί το επιστημονικό ήθος είναι -διαχρονικά- το αθέμιτο κέρδος, ο μαγνητισμός του χρήματος.
Τι χαρακτηρίζει έναν άριστο καρδιοχειρουργό;
Ένας καρδιοχειρουργός ξέρει ΠΩΣ να χειρουργεί. Ένας έμπειρος Καρδιοχειρουργός να ξέρει ΠΟΤΕ να χειρουργεί. Ένας άριστος Καρδιοχειρουργός ξέρει ΠΟΤΕ ...να μην χειρουργεί. Η λεπτή ισορροπία μεταξύ φιλοδοξίας, ανάγκης και αυτοσυγκράτησης, σε συνδυασμό με την σπουδή και εφαρμογή διεθνών προδιαγραφών, καθορίζουν την σοφία στη πράξη του άριστου καρδιοχειρουργού.
Τι θα κάνατε για την Ελλάδα;
Περισσότερα από ότι έκανε αυτή για μένα. Θα πρόσφερα τις γνώσεις και την εμπειρία μου για την σωστή εφαρμογή του τρίπτυχου Κλινικής πρωτοπορίας - Υβριδικής Καρδιοχειρουργικής εκπαίδευσης - και Έρευνας προς ανάδειξη του τομέα αυτού στη χώρα μας. Πρώτιστα όμως, θα έδινα έμφαση στην καλλιέργεια μιας νέας κουλτούρας και θέασης στην Ιατρική (αμφιτεροβαρώς με την πολιτεία) διότι «Culture eats Strategy for breakfast everyday”. Η κουλτούρα είναι το παν, όχι η στρατηγική.
Σχετικά με την ελληνικότητα
Ο καθείς οφείλει να γνωρίσει το «Γιατί» στη ζωή του, και όχι απλά το τι και το πως. Ομοίως και η κοινωνία και η χώρα μας. Η Ελληνικότητα πρέπει να επαναπροσδιοριστεί ορθολογικά, και να μην αφομοιωθεί από την Ελληνικούρα. Οι ασπάλαθοι , το Ιχώρ, οι ενίοτε δοξασίες μας πρέπει να αντισταθμίζονται με ήθος και όραμα και αποστολή. Η Ελλάδα, και το DNA της, αν θέλετε, η Ελληνικότητα προσδιορίζονται από χίλια-μυρια στοιχεία και εξίσου πληθωρικές θεωρίες. Η Ελληνικότητα μας, πιστεύω, χρήζει επαναπροσδιορισμού με θεμέλιο την παιδεία και τον άνθρωπο.
Στο γύρισμα της σελίδας πώς σκεφτόσαστε την Ελλάδα;
Ως μια χώρα που δικαιώνει την ετυμολογία του ονόματος της: Ελ-λας, άρα «οι εκ του φωτός», η φωτοδότης. Η φιλόδοξη όμως αυτή θέαση δεν συνάδει με την ελληνική πραγματικότητα ούτε με ορισμένες σταθερές της σημερινής ελληνικότητας . Η προκοπή μας θα περάσει από εξελικτικά στάδια, πλην όμως η ομαδική κατανόηση του «γιατί» μας, του στόχου μας πρέπει να αποσαφηνιστεί, και να διαπνεύσει την παιδεία του τόπου. Ελπίζω η μετάλλαξη μας να γίνει συνειδητά και εθελοντικά, καλοσχεδιασμένη, και όχι ως απότοκος ενός επόμενου, τραγικού κοσμοϊστορικού γεγονότος-ελπίζω με γνώση.
INFO
Ο καθηγητής Θεόδωρος Κωφίδης( TheoKofidis ) είναι επικεφαλής του τμήματος Καρδιο-Θωρακο-Αγγειοχειρουργικής στο Εθνικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Σιγκαπούρης με διδακτικό έργο σε πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο. Μέλος της AATS στην ΝΑ Ασία. Ιδρυτής και ιδιοκτήτης της εταιρίας KardiaPteLtD. Με σκοπό την ανάπτυξη μιας νέας καρδιακής βαλβίδας και της ελάχιστης επεμβατικής τεχνολογίας στην καρδιοχειρουργική. Είναι πρόεδρος του I.R.I.S (Πρωτοβουλία για την Έρευνα και την Καινοτομία στη Χειρουργική) ενώ εισήγαγε διάφορες νέες τεχνολογίες σχετικά με την ελάχιστη επεμβατότητα χειρουργικής. Τα τελευταία 10 χρόνια στη Σιγκαπούρη έχει καθιερώσει το πρωτοποριακό και προηγμένο πρόγραμμα MinimallyInvasiveHeartSurgery και έχει δημιουργήσει το σύγχρονο ερευνητικό εργαστήριο και Καρδιοχειρουργικό Κέντρο αφού προσέλκυσε την συνεργασία μεγάλων σχετικών εταιρειών όπως οι Medronic, Johnson&Johnson, Abbot, Livanovaetc κ.ά.) SimulationCenter (Κέντρο Εκπαίδευσης & Προσομοίωσης στην Καρδιο-Θωρακο-Αγγειοχειρουργική–θεωρείται πρότυπο διεθνώς- με το όνομα ΑΘΗΝΑΙΟΝ. Έχειεκπαιδευτείσεκορυφαίαακαδημαϊκάιδρύματα, όπωςRochesterNY, TexasHeart, Huston, AnnoverMedicalMedicalSchool, Stanford CA, HPA. Έχει τιμηθεί με διεθνή βραβεία και διακρίσεις, έχει διδάξει στην Αμερικανική Ιατρική Ένωση, το FDA, το Ινστιτούτο Έρευνας BillGates κ.ά. Ως ακαδημαϊκός δάσκαλος καρδιοχειρουργικής προσφέρει την τεχνογνωσία του σε γιατρούς και ασθενείς παγκόσμια.
Ο Θεόδωρος Κωφίδης ζει στη Σιγκαπούρη με τη σύζυγο του στη Σιγκαπούρη με τη σύζυγο του Περσεφόνη και την κόρη τους Δανάη.
