Αθλητικές Ομοσπονδίες και παραβιάσεις της Συμφωνίας των Πρεσπών
Πριν από λίγες εβδομάδες συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών. Μιας συμφωνίας που προβλέπει, μεταξύ άλλων, την αλλαγή της επίσημης ονομασίας της FYROM σε «Βόρεια Μακεδονία». Η πρόσφατη εμφάνιση της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου της χώρας στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα έφερε στο προσκήνιο τη μη τήρηση της Συμφωνίας από την ποδοσφαιρική ομοσπονδία. Ωστόσο, αυτό το περιστατικό δεν είναι καινοφανές.
Μπορεί αρκετές αθλητικές ομοσπονδίες να έχουν προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, με χαρακτηριστικότερη περίπτωση αυτή της Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης, όμως, όπως έχει επισημανθεί και σε προηγούμενο άρθρο, παραβιάσεις της Συμφωνίας παρατηρούνται από το 2019 μέχρι και σήμερα σε αρκετές αθλητικές διοργανώσεις, εθνικές και διεθνείς, λόγω της μη συμμόρφωσης ορισμένων αθλητικών ομοσπονδιών.
Οι χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις είναι οι εξής:
- Η Ομοσπονδία Χειροσφαίρισης (Ηandball) εξακολουθεί να ονομάζεται Rakometna Federacija na «Makedonija». Οι μπλούζες των αθλητών αντί της αναγραφής της χώρας φέρουν το σήμα της ομοσπονδίας και ολογράφως την ονομασία της. Αυτές χρησιμοποιήθηκαν και στα προκριματικά για τα Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2022. (https://macedoniahandball.com.mk/so-pobeda-zavrsheni-kvalifikatsiite-za-ep-2022/)
Το Κύπελλο Ηandball εξακολουθεί να ονομάζεται «Kup na Makedonija» ενώ όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες από την απονομή στις νικήτριες ομάδες ανδρών και γυναικών για τη σεζόν 2020-2021, το τρόπαιο της διοργάνωσης δεν έχει αλλάξει. Συνεχίζει να έχει χαραγμένο επάνω του τον 16κτινο Ήλιο της Βεργίνας και τη φράση «Κύπελλο Χάντμπολ Μακεδονίας» στα σλαβικά. (https://macedoniahandball.com.mk/wp-content/uploads/2021/05/zhrk-kumanovo-1-1024x683.jpg)
- Η Ομοσπονδία Καράτε εξακολουθεί να ονομάζεται «Ομοσπονδία Καράτε της Μακεδονίας» (Karate Federacija na Makedonija) και οι αθλητές της φορούν μπουφάν στα οποία η χώρα αναφέρεται ως “Macedonia” σκέτο. Ενδεικτικά, αυτό συνέβη:
- Στους αγώνες Κ1 Premier League στην Κωνσταντινούπολη, όπου ο διάσημος αθλητής Εμίλ Παβλόφ κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο, (http://www.kfm.com.mk/content/view/Bronzen-medal-za-Pavlov-na-Premier-ligata-vo-Istanbul)
- και στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα κάτω των 21 ετών που διεξήχθη στο Σαντιάγκο της Χιλής τον Οκτώβριο του 2019 (https://www.kfm.com.mk/content/view/Bronzen-medal-za-kadetot-kostov-na-svetskoto-prvenstvo-vo-chile)
Επίσης, το Δεκέμβριο του 2019 διεξήχθη στα Σκόπια διεθνές τουρνουά καράτε με την ονομασία «Trophy of Macedonia». Η χώρα αποκαλείτο «Μακεδονία» και οι αθλητές φορούσαν φόρμες με τη σημαία της χώρας τους και την ένδειξη «Μακεδονία». (https://ipon.mk/na-trofej-makedonija-makedonskit/)
- Η επίσημη ονομασία της Ομοσπονδίας Καγιάκ παραμένει «Ομοσπονδία Καγιάκ της Μακεδονίας» στα σλαβικά (Kajakarska Federacija na Makedonija), εξού και τα αρχικά της ΚΦΜ, και “Macedonian Canoe Fedetation” στα αγγλικά. Στο επίσημο έμβλημά της παραμένει το ήμισυ του 16κτινου Ήλιου της Βεργίνας ενώ στο πιο πρόσφατο τουρνουά, το Ilidenski Kajak Slalom, που έλαβε χώρα στα Σκόπια στις 22-23 Μαΐου 2021, τα αναμνηστικά βραβεία έγραφαν «IKAS MACEDONIA».
- Αναφορικά με την ποδοσφαιρική ομοσπονδία και την εμφάνιση των αθλητών στους αγώνες του EURO 2020 με το σήμα ΦΦΜ, σημειώνεται ότι δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Εδώ και χρόνια, η ομάδα εμφανίζεται με ανάλογες φανέλες όπως π.χ. στους αγώνες για τα προκριματικά του EURO 2020 καθώς και στους αγώνες στα πλαίσια του UEFA Nations League π.χ. με την Εσθονία (στις 15 Νοεμβρίου 2020), τη Γεωργία (στις 14 Οκτωβρίου) και την Αρμενία (στις 5 Σεπτεμβρίου). Στους δε αγώνες εντός έδρας, κατά μήκος των κερκίδων του γηπέδου υπάρχει η επιγραφή Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Μακεδονίας στα αγγλικά (Football Federation of «Macedonia») και στο σλαβικό ιδίωμα της χώρας.
- Όπως αναγράφεται και στην επίσημη ιστοσελίδα της, η Ομοσπονδία Πετοσφαίρισης (Βόλεϊ) εξακολουθεί να φέρει τον τίτλο «Ομοσπονδία Βόλεϊ της Μακεδονίας» και τα κύπελλα που δίνονται στις ομάδες που κατακτούν το πρωτάθλημα και το κύπελλο αναγράφουν την αυτή ονομασία. Εξυπακούεται ότι στην ιστοσελίδα της και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τόσο της συγκεκριμένης όσο και των προαναφερθεισών ομοσπονδιών, χρησιμοποιείται μόνο ο όρος «Μακεδονία».
- Η Ομοσπονδία Τζούντο πιθανότατα έχει προσαρμοστεί επισήμως στα νέα δεδομένα καθώς σε τιμητική πλακέτα που απονεμήθηκε στην πρέσβειρα της Ιαπωνίας υπάρχει η ένδειξη «Βόρεια»1. Εντούτοις, στο διαδίκτυο εξακολουθεί να αποκαλείται «Ομοσπονδία της Μακεδονίας». Επίσης, τον περασμένο Μάιο διεξήχθη το συνέδριο της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Τζούντο στη Βουδαπέστη εν όψει του Παγκοσμίου κυπέλλου. Όπως φαίνεται σε φωτογραφία που αναρτήθηκε στη σελίδα της Ομοσπονδίας στο Facebook, η καρτέλα που ήταν τοποθετημένη επάνω στο έδρανο που θα χρησιμοποιούσε ο εκπρόσωπος της εθνικής ομοσπονδίας της γείτονος έγραφε “Macedonia”.
- Τέλος, τον Μάρτιο του 2019, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή ενέκρινε την αλλαγή της ονομασίας της Ολυμπιακής Επιτροπής της χώρας σε «Ολυμπιακή Επιτροπή της Βόρειας Μακεδονίας».
Ωστόσο, τα αρχικά της παραμένουν ΜΟΚ, δηλαδή «Makedonski Olimpiski Komitet» («Μακεδονική» Ολυμπιακή Επιτροπή). Θεωρητικά, βάσει του άρθρου 1.3.ζ της Συμφωνίας των Πρεσπών, ο επιθετικός προσδιορισμός οφείλει να ευθυγραμμίζεται με το επίσημο όνομα της χώρας, δηλαδή να είναι «της Βόρειας Μακεδονίας» και όχι «Μακεδονικός».
Καταδεικνύεται, λοιπόν, ότι 2,5 περίπου χρόνια μετά τη θέση σε ισχύ της Συμφωνίας των Πρεσπών, οι παραβιάσεις συνεχίζονται.
Τούτο συμβαίνει είτε επειδή δεν έχει γίνει κατανοητό ότι, συμφώνως προς το άρθρο 1.3.ζ, ακόμη κι αν οι αθλητικές ομοσπονδίες δε λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση οφείλουν να εναρμονιστούν με τη Συμφωνία είτε επειδή δεν υπάρχει προθυμία συμμόρφωσης.
Το πρόσφατο διάταγμα που υπέγραψε στις αρχές Ιουνίου ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, που προβλέπει την επιβολή κυρώσεων σε πρόσωπα τα οποία, μεταξύ άλλων, είναι υπεύθυνα ή συμμετέχουν άμεσα ή έμμεσα στην παρεμπόδιση της εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών ίσως επηρεάσει τις εξελίξεις.
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική πλευρά οφείλει να παρακολουθεί και να καταγράφει τις παραβιάσεις ώστε είτε να πιέζει το έτερο συμβαλλόμενο μέρος για την πιστή εφαρμογή της Συμφωνίας, είτε να προχωρήσει στην καταγγελία της βάσει του άρθρου 60 της Συμβάσεως της Βιέννης για το δίκαιο των Συνθηκών, στο οποίο αναφέρεται ότι σε περίπτωση ουσιώδους παραβιάσεως των όρων μιας συμφωνίας υπάρχει η δυνατότητα λήξεως ή αναστολής της εφαρμογής της.
1https://judo.org.mk/mk/novosti/%d0%bf%d1%80%d0%b8%d0%b7%d0%bd%d0%b0%d0%bd%d0%b8%d0%b5-%d0%b7%d0%b0-%d0%b0%d0%bc%d0%b1%d0%b0%d1%81%d0%b0%d0%b4%d0%be%d1%80%d0%ba%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%bd%d0%b0-%d1%98%d0%b0%d0%bf%d0%be%d0%bd%d0%b8/
