«…Την εσπέραν εκείνην, ενώ η συντροφιά ευρίσκετο εις το κομψόν καπηλείον, έξαφνα χιών ήρχισε να πίπτει, αλλά τόσον ήσυχα και τόσον μαλακά, ως να έστρωνε ο Θεός λευκάς σινδόνας δια τους πτωχούς και δια τους αστέγους εις την οδόν. Ο άνεμος είχε κοπάσει αίφνης , δεν υπήρχε ψύχος επαισθητόν. Τόσον γλυκά και σιγανά, ευρέθησαν έξαφνα πλατείαι λευκαί λωρίδες καλύπτουσαι την γην. Εις των χαρτοπαικτών, σηκωθείς δια να ξεμουδιάσει από την τράπεζαν (ήτο ημίσεια μετά τα μεσάνυκτα) είχεν έλθει προς το παράθυρον, κι ήθέλησε να κοιτάξει έξω δια της θολωμένης υάλου αλλά σχεδόν δεν έβλεπε τίποτε, ειμή εν αχανές υπόλευκον φαιόν…»*
Και η ιστορία μας θα μπορούσε να φτάσει στο σήμερα με όχημα τη γλαφυρότητα και την ομορφιά της Παπαδιαμαντικής γλώσσας για την τραγωδία της Θοδωριάς και του ταπεινού ασβεστά Στέργιου που αγωνίζεται στο έλεος της χιονοθύελλας να βρει γιατρό για τον άρρωστο Χαραλαμπάκη του, αν έναν αιώνα μετά, η λευκή σινδόνη που σκέπασε την οδό της Σκιαθίτικης πολιτείας, δεν μεταλλασσόταν σε κατάλευκο σάβανο που μέσα σ’ ένα βράδυ κάλυψε μαλακά και ύπουλα την Αττικοβοιωτία και τις Κυκλάδες μετατρέποντας τη χαρά και τη μαγεία του απέραντου λευκού, σε νύχτα των ζωντανών νεκρών στο δρόμο με τις λεύκες…
Κι όσοι από μας μακαρίζαμε εαυτούς που η ‘Ελπίδα΄ πέρασε ξυστά από την πόρτα μας και δεν μας καταδέχτηκε, άλλοι τόσοι στερηθήκαμε τη χαρά που γεννάει η σιωπή του πρώτου χιονιού . Όσοι κοιμηθήκαμε με την ελπίδα να ξυπνήσουμε το πρωί και ν’ αντικρύσουμε «…τους κρυστάλλους τους κοσμούντες τους σταλαμμούς της στέγης …» ** άλλοι, πολύ περισσότεροι, ξενύχτησαν παγωμένοι σε σπίτια κι αυτοκίνητα , «…διότι κραταιός και βαρύπνοος εφύσα χιονιστής βορράς , σφίγγων έτι μάλλον τα χιόνια και ουδεμία ημέρα εύδιος, ουδεμία γωνία ουρανού, ουδεμία ακτίς ηλίου ορατή…»**
Έτσι, μέσα στη θαλπωρή του σπιτιού μας, ατενίζαμε εξ αποστάσεως αυτό το εξωτικό… ντοκιμαντέρ που θα ζήλευε το National Geogtaphic από την Αρκτική Αττική, την ώρα που τα κανάλια, ιδιωτικά κυρίως, επιδίδονταν σε ένα ακατάσχετο όργιο μπουρδολογίας, τρομοκράτησης και υπέρβασης κάθε έννοιας πληροφόρησης. Να ’ναι καλά η ΕΡΤ2 που «…είχεν οικονομήσει τεμάχιον άρτου, τις οίδεν, έναντι ποίων εξευτελισμών και δια πόσων εκλιπαρήσεων…» **
Και ″το τεμάχιον άρτου” δεν ήταν άλλο από την ταινία Girl του Λούκας Ντοντ για μια δεκαπεντάχρονη έφηβη που ζει το δικό της χειμώνα παγιδευμένη μέσα σε ένα αντρικό κορμί, τη βαθειά επιθυμία της να υπερνικήσει τα στερεότυπα αλλά ταυτόχρονα, να κατακτήσει τον αδυσώπητα ανταγωνιστικό χώρο του χορού και να γίνει μπαλαρίνα.
Κι όπως η Πριγκίπισσα Οντέτ, στη Λίμνη των κύκνων, είναι παγιδευμένη και καταδικασμένη να ζει στο σώμα ενός λευκού κύκνου περιμένοντας τον έρωτα του Ζίγκφριντ να τη μεταμορφώσει σε γυναίκα, έτσι και η έφηβη Λάρα της ταινίας, αγωνίζεται ενάντια στον μαύρο κύκνο, την Οντίλ, που με τη μορφή κάθε είδους παρέμβασης μπερδεύεται στον αγώνα της να κατακτήσει την αληθινή της ταυτότητα, μέσα από τα αγκάθια που σπέρνουν η επιστήμη, το σχολείο, οι γιατροί, οι διάφοροι κοινωνικοί φραγμοί αλλά και ο εαυτός της ο ίδιος.
Μπορεί να είναι πολύ βαθειά η επιθυμία της να επαναπροσδιοριστεί, αλλά το ίδιο ισχυρή είναι η ανάγκη του σώματος να συγκρουστεί μαζί της όταν απειλείται η… ακεραιότητα του καθώς αδυνατεί να κατανοήσει τις ανάγκες και τις ανασφάλειες της Λάρα .
Χωρίς ίχνος μελοδράματος, χωρίς κραυγές και μούτες, σχεδόν αποστασιοποιημένα, ο σκηνοθέτης αφηγείται το χειμώνα της τρυφερής εφηβείας με μια ρεαλιστική ευθύτητα που αφαιρεί κάθε υπόνοια διδακτισμού και κατήχησης και φτιάχνει μια ταινία που, ταυτόχρονα, αποτελεί ωδή στο δικαίωμα της διαφορετικότητας και της συνύπαρξης.
Κι όλο αυτό , την ώρα που τα τηλεοπτικά χιόνια έρχονται σε πλήρη αρμονία με τους διαγωνισμούς της συμφοράς σε γιαλούς και στάνες, τις φαρσοκωμωδίες και τα γιαλαντζί δράματα, τους κρυμμένους θησαυρούς, τις ατιμασθείσες κόρες, τις ντεμέκ ηθογραφίες με τα τσιτωμένα μάγουλα αρρένων τε και θηλέων και τα φρεσκοσιδερωμένα και αφόρετα κοστούμια εποχής, τα εκατέρωθεν φασόματα, τους παπάδες και τους ενωμοτάρχες να τρέχουν και να πέφτουν ασταμάτητα… μέσω της θολωμένης υάλου,… μετατρέποντας το τηλεοπτικό τοπίο σε… ένα αχανές υπόλευκον φαιόν.
*Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη : Ο Πολιτισμός εις το χωρίον.
**Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη: Η Σταχομαζώχτρα
