«Δεν μπορώ να πληρώσω»: Οι Ρώσοι υπό τον πέλεκυ των διεθνών κυρώσεων
«Αν μπορούσα να φύγω από τη Ρωσία τώρα, θα το έκανα. Αλλά δεν μπορώ λόγω της δουλειάς μου», λέει ο Όντρει.
Δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να πάρει στεγαστικό δάνειο στη Μόσχα τώρα που τα επιτόκια έχουν αυξηθεί.
Εκατομμύρια Ρώσοι σαν αυτόν αρχίζουν να αισθάνονται τις επιπτώσεις των οικονομικών κυρώσεων από την Δύση που εφαρμόζονται για να τιμωρήσουν τη χώρα μετά την βίαιη εισβολή της στην Ουκρανία.
«Σκοπεύω να βρω νέους πελάτες στο εξωτερικό το συντομότερο δυνατό και να φύγω από τη Ρωσία με τα χρήματα που έχω μαζέψει σε πρώτη φάση», λέει ο 31χρονος βιομηχανικός σχεδιαστής.
«Φοβάμαι εδώ. Έχουν συλληφθεί άνθρωποι επειδή είναι ενάντια στην ”κομματική γραμμή”. Νιώθω ντροπή και δεν ψήφισα κανέναν από αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία».
Οι κυρώσεις που πλήττουν τώρα τη Ρωσία περιγράφονται ως οικονομικός πόλεμος και στοχεύουν στην απομόνωση της χώρας και της δημιουργίας μιας βαθιάς ύφεσης εκεί. Οι δυτικοί ηγέτες ελπίζουν ότι τα πρωτοφανή μέτρα θα επιφέρουν αλλαγή τρόπου σκέψης στο Κρεμλίνο.
Ωστόσο, μέχρι τότε, οι Ρώσοι πολίτες βλέπουν τις οικονομίες τους να εξαφανίζονται και την ζωή τους να βρίσκεται στον αέρα.
Οι κυρώσεις εναντίον ορισμένων ρωσικών τραπεζών περιλαμβάνουν την αποκοπή τους από τη Visa και τη Mastercard και κατά συνέπεια την Apple Pay και το Google Pay.
Η Ντάρια, διευθύντρια έργων στη Μόσχα, είπε ότι αυτό σήμαινε ότι δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει το μετρό.
«Πάντα πληρώνω μέσω του τηλεφώνου μου, αλλά πλέον δεν λειτουργεί αυτός ο τρόπος. Και άλλοι άνθρωποι είχαν το ίδιο πρόβλημα. Αποδείχθηκε ότι τις συναλλαγές αυτές διαχειρίζεται η τράπεζα VTB, η οποία είναι υπό κυρώσεις, γι′ αυτό δεν λειτουργεί το Google Pay και το Apple Pay.
Τη Δευτέρα, η Ρωσία υπερδιπλασίασε τα επιτόκιά της στο 20% ως απάντηση στις κυρώσεις, αφού το ρούβλι έπεσε σε νέα χαμηλά επίπεδα. Το χρηματιστήριο παραμένει κλειστό εν μέσω φόβων για μαζικό ξεπούλημα μετοχών.
Το Κρεμλίνο λέει ότι έχει αρκετούς πόρους για να αντιμετωπίσει τις κυρώσεις, αλλά αυτό είναι αμφισβητήσιμο.
Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, η κεντρική τράπεζα έκανε έκκληση για αποφυγή πανικού εν μέσω φόβων για συνωστισμό στις τράπεζες, κάτι που συμβαίνει όταν πάρα πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να κάνουν ανάληψη χρημάτων.
«Δεν υπάρχουν δολάρια, ούτε ρούβλια - τίποτα! Λοιπόν, υπάρχουν ρούβλια, αλλά δεν με ενδιαφέρουν», λέει ο Άντον, ο οποίος βρισκόταν σε ουρά σε ένα ΑΤΜ στη Μόσχα.
«Δεν ξέρω τι να κάνω στη συνέχεια. Φοβάμαι ότι γινόμαστε Βόρεια Κορέα ή Ιράν αυτή τη στιγμή».
Πλέον, η αγορά ξένου συναλλάγματος κοστίζει στους Ρώσους περίπου 50% περισσότερο από ό,τι πριν από μια εβδομάδα.
Στις αρχές του 2022 ένα δολάριο είχε την ίδια αξία όσο περίπου 75 ρούβλια και ένα ευρώ, 80. Όμως ο πόλεμος βοήθησε να σημειωθούν νέα ρεκόρ - κάποια στιγμή τη Δευτέρα ένα δολάριο κόστιζε 113 ρούβλια και ένα ευρώ 127.
Για τους Ρώσους, η ισοτιμία ρουβλίου-δολαρίου είναι εδώ και καιρό ένα ευαίσθητο ζήτημα.
Στη δεκαετία του 1990 μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, το δολάριο ήταν το μόνο νόμισμα το οποίο οι Ρώσοι εμπιστεύονταν για τις αποταμιεύσεις τους και μάλιστα κάτω από τα στρώματά τους.
Όταν η κυβέρνηση του προέδρου Μπόρις Γέλτσιν χρεοκόπησε το 1998, εκείνοι που κοιμόντουσαν με τα χρήματά τους ένιωσαν δικαιωμένοι. Η κατάσταση άλλαξε πολύ από τότε.
Ωστόσο, κάθε φορά που υπάρχει αβεβαιότητα, οι Ρώσοι τρέχουν πάντα στο πλησιέστερο ΑΤΜ για ανάληψη δολαρίων.
Αυτή η φορά δεν ήταν διαφορετική.
Μόλις εξαπολύθηκε ο πόλεμος στην Ουκρανία την περασμένη εβδομάδα, οι Ρώσοι συνέρρεαν στα ATM, ενθυμούμενοι τα διδάγματα που πήραν από προηγούμενες κρίσεις.
Οι εικόνες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν μεγάλες ουρές σε ΑΤΜ και ανταλλακτήρια χρημάτων σε όλη τη χώρα τις τελευταίες ημέρες, με τους ανθρώπους να ανησυχούν ότι οι τραπεζικές τους κάρτες μπορεί να σταματήσουν να λειτουργούν ή ότι θα τεθούν όρια στο ποσό των μετρητών που μπορούν να κάνουν ανάληψη.
Δολάρια και ευρώ άρχισαν να εξαντλούνται μέσα σε λίγες ώρες από την εισβολή. Από τότε, πολύ περιορισμένα ποσά από αυτά τα νομίσματα είναι διαθέσιμα και υπάρχει ένα όριο στο πόσα ρούβλια μπορείτε να κάνουν ανάληψη.
Το πρόβλημα με τα μετρητά δεν περιορίζεται στη Μόσχα: οι άνθρωποι σπεύδουν γύρω από το Περμ, την Κοστρομά, το Μπέλγκοροντ και άλλες επαρχιακές πόλεις για να κάνουν ανάληψη σε δολάρια ή ευρώ, αναφέρει το BBC Russian.
Οι τράπεζες αρνούνται ότι υπάρχει έλλειψη ρευστότητας - και οι αναλυτές συμφωνούν ότι είναι πιο πιθανό η έλλειψη μετρητών στα ΑΤΜ να αντικατοπτρίζει μια προσπάθεια να αποτραπεί το τρέξιμο στις τράπεζες.
Το Κρεμλίνο είπε ότι η Ρωσία περίμενε αυτές τις κυρώσεις και είναι έτοιμη να τις αντιμετωπίσει, αν και δεν είπε εάν θα δοθεί επιπλέον βοήθεια στις επιχειρήσεις, όπως έγινε κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Από την άλλη, ρωσικές εταιρείες μπορεί να καταλήξουν να μειώσουν το ωράριο λειτουργίας τους ή να σταματήσουν την παραγωγή τους, όσο διαρκούν οι κυρώσεις. Εκτός από την πτώση της αξίας των αποταμιεύσεών τους, πολλοί Ρώσοι προβλέπεται να χάσουν τις δουλειές τους καθώς η οικονομία κινδυνεύει να αποκοπεί από τις χρηματοπιστωτικές αγορές στη Δύση.
Για τους Ρώσους όλα αυτά φέρνουν αναμνήσεις από το τι συνέβη όταν ο Πρόεδρος Πούτιν προσάρτησε την Κριμαία το 2014 και οι άνθρωποι έκαναν ουρές για ώρες για να βγάλουν μετρητά.
