Το πρελούδιο της νίκης- Η μάχη των Λαζαράδων το 1912
Μια μικρή χρονική περίοδος για μια ένδοξη πορεία για την Ελλάδα ξεκίνησε με τον Α΄ βαλκανικό πόλεμο.
Με το ξέσπασμα του πολέμου στις 8 Οκτωβρίου 1912 οι Έλληνες απρόσμενα πέτυχαν μεγάλες νίκες, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της δημοσιογράφου της ΕΡΤ Δέσποινας Αμαραντίδου.
Ο Αντώνης Καραδήμος, μέλος του πολιτιστικού συλλόγου “Η Πρόοδος”, αφηγείται ένα μικρό ιστορικό εκείνων των ημερών. Το Βασίλειο της Ελλάδας, παρά τον Ατυχή ή Ακήρυχτο πόλεμο του 1897, και λίγο μετά το κίνημα στο Γουδί το 1909, με αναδιοργανωμένο και καλά εξοπλισμένο στρατό, από την γαλλική στρατιωτική αποστολή, υπό τον Ταξίαρχο Joseph Paul Eydoux, αντελήφθη τις διαθέσεις Σέρβων και Βουλγάρων και εντάχθηκε στην λεγόμενη Βαλκανική Λίγκα., με σκοπό την απελευθέρωση των ελληνικών εδαφών και πληθυσμών. Ουδείς πίστευε ότι ο μικρός ελληνικός στρατός είχε δυνατότητες νίκης και οι “σύμμαχοι” προσδοκούσαν να καταλάβουν τα εδάφη της Μακεδονίας και της Θράκης. Βρετανός διπλωμάτης εξέφρασε την κοινή αντίληψη για τις ικανότητες του ελληνικού στρατού: «Αν γίνει πόλεμος, μάλλον θα δούμε ότι το μόνο που μπορούν να κάνουν οι Έλληνες αξιωματικοί εκτός από το να μιλάνε είναι να τραπούν σε φυγή».[1] Ευσεβείς πόθοι.
Άπαντες διαψεύστηκαν. Η στρατιά της Θεσσαλίας, 80.000 καλά εκπαιδευμένοι άνδρες με αρχιστράτηγο τον διάδοχο Κωνσταντίνο, επιτελάρχη τον υποστράτηγο Παναγιώτη Δαγκλή και υπαρχηγό του επιτελείου τον αντισυνταγματάρχη Βίκτωρα Δούσμανη, έσπασαν τις τουρκικές γραμμές και εισήλθαν απελευθερωτές στην Μακεδονία.
Οι Τούρκοι με την βοήθεια των Γερμανών είχαν δημιουργήσει την αμυντική τους γραμμή στους Λαζαράδες και τα στενά του Σαρανταπόρου, τα οποία ο Πρώσος στρατηγός Φον Ντερ Γκόλτς (Von der Goltz) είχε δηλώσει πως “θα ήταν ο τάφος του ελληνικού στρατού”. Ο σοσιαλδαρβινιτής Γκόλτς που θαύμαζε τον απλό τούρκο στρατιώτη, ως εξαιρετικά σκληρό, γενναίο και πρόθυμο να υποφέρει χωρίς παράπονο, διαψεύστηκε στις ιδεοληψίες του, αφού είδε τα κακώς νοούμενα αδύναμα έθνη να νικούν τα ισχυρά, αντί να καταβροχθίζονται από αυτά.[2] Δεν ήταν ο πρώτος ούτε ο τελευταίος που είχε τέτοια έπαρση.
Το βράδυ της 9ης και 10ης Οκτωβρίου δόθηκαν οι μάχες στους Λαζαράδες και τις Στενές Πόρτες, διασπώντας τις γραμμές του τούρκου στρατηγού Χασάν Ταχσίν Πασά, που εγκατέλειψε την θέση του και οπισθοχώρησε στα Σέρβια, εγκαταλείποντας στο πεδίο της μάχης 22 πυροβόλα.
Η μάχη του Σαρανταπόρου και η μάχη των Λαζαράδων είναι σταθμός για την απελευθέρωση της Μακεδονίας σημειώνει ο κ. Καραδήμος.
Η 6η ελληνική στρατιά ξεκίνησε για να απελευθερώσει την Μακεδονία και τα ονόματα των πρωταγωνιστών εκείνων των μαχών όπως ο Στέφανος Γεννάδης που διοικούσε το 1ο και το 4ο τάγμα Ευζώνων, θα εμπνέουν για πάντα.
Οι Έλληνες είχαν περίπου 174 νεκρούς και 995 τραυματίες οπλίτες, ενώ οι τούρκοι είχαν περίπου 500 νεκρούς, 1.000 τραυματίες, 701 αιχμάλωτους και μεγάλες απώλειες σε στρατιωτικό υλικό.
[1] Zisis Fotakis, Greek Naval Strategy and Policy, 1910–1919, Routledge, London 2005, σσ.42, 43. Την στάση των Σέρβων και των Βουλγάρων σε πιθανό ελληνοτουρκικό πόλεμο αποκάλυψε μια διπλωματική αποστολή που έστειλε ο Fairfax Cartwright, ο Βρετανός Πρέσβης στη Βιέννη, στο Λονδίνο τον Αύγουστο του 1910.Όπως είπε ο «M. Milovanovitch, ο Σέρβος Υπουργός Εξωτερικών θα ήταν δύσκολο να αποτρέψουμε τη Βουλγαρία και τις Σερβίες από το να μπουν στη μάχη και να ορμήξουν στην Μακεδονία, ανεξάρτητα από τις συνέπειες».
[2] Handan Nezir Akmeșe, The Birth of Modern Turkey The Ottoman Military and the March to World I, I.B. Tauris, London 2005, σ. 22.
www.ertnews.gr
Η συνέχεια εδώ
