Ευρωβαρόμετρο: Η ακρίβεια η κύρια ανησυχία των πολιτών της ΕΕ
Η αύξηση του κόστους ζωής και η οικονομική κατάσταση αποτέλεσαν τους βασικούς παράγοντες που επηρέασαν τις αποφάσεις των Ευρωπαίων ψηφοφόρων στις ευρωπαϊκές εκλογές του Ιουνίου 2024.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Ευρωβαρομέτρου, το 42% των πολιτών δήλωσε ότι η άνοδος των τιμών και το κόστος ζωής έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην απόφασή τους να ψηφίσουν, ενώ το 41% ανέφερε ως βασικό λόγο την οικονομική κατάσταση της χώρας τους. Τα ποσοστά αυτά ήταν σημαντικά υψηλότερα στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Στην Ελλάδα, το 70% των ερωτηθέντων επηρεάστηκε από την αύξηση των τιμών και το κόστος ζωής, ενώ το 69% επηρεάστηκε από την οικονομική κατάσταση. Αντίστοιχα, στην Κύπρο, το 47% των ψηφοφόρων δήλωσε ότι η αύξηση των τιμών ήταν η κύρια παράμετρος για την απόφασή τους, ενώ το 56% επηρεάστηκε από την οικονομική κατάσταση.
Εκτός από τα οικονομικά θέματα, σημαντικός παράγοντας ήταν και η διεθνής κατάσταση, με το 34% των Ευρωπαίων να δηλώνουν ότι τα διεθνή ζητήματα επηρέασαν την απόφασή τους να συμμετάσχουν στις εκλογές. Παράλληλα, το 32% ανέφερε ότι η υπεράσπιση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου αποτέλεσε κίνητρο για να προσέλθει στις κάλπες.
Στην Ελλάδα, μετά την οικονομία, στην τρίτη θέση των θεμάτων που κινητοποίησαν τους ψηφοφόρους ήταν η κοινωνική προστασία, η πρόνοια και η πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη, με το 40% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ότι αυτά τα ζητήματα επηρέασαν την απόφασή τους. Η διεθνής κατάσταση ανέβηκε στην τέταρτη θέση, με ποσοστό 37%. Στην Κύπρο, τα θέματα μετανάστευσης και ασύλου βρέθηκαν στη δεύτερη θέση, με το 45% των Κυπρίων να τα αναφέρουν ως κύριο λόγο συμμετοχής στις εκλογές, ενώ η εκπαίδευση ακολούθησε με ποσοστό 26%.
Μεταξύ των πολιτών που δεν συμμετείχαν στις εκλογές, το κόστος ζωής ήταν και πάλι ο κύριος παράγοντας που θα μπορούσε να τους κινητοποιήσει, με το 46% των μη ψηφοφόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο να δηλώνουν ότι η αύξηση του κόστους ζωής θα τους ενθάρρυνε να ψηφίσουν. Η οικονομική κατάσταση ακολούθησε με ποσοστό 36%. Στην Ελλάδα, αυτά τα ποσοστά ήταν ακόμη υψηλότερα: το 65% των μη ψηφοφόρων ανέφερε ότι το κόστος ζωής θα μπορούσε να τους παρακινήσει να συμμετάσχουν στις εκλογές, ενώ το 58% επηρεάστηκε από την οικονομική κατάσταση. Στην Κύπρο, τα ποσοστά ήταν 53% και 42% αντίστοιχα, ενώ τα θέματα μετανάστευσης καταγράφηκαν ως σημαντικός παράγοντας για το 45% των μη ψηφοφόρων.
Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Roberta Metsola, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, επεσήμανε την αυξημένη συμμετοχή στις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024, η οποία ήταν η υψηλότερη των τελευταίων τριάντα ετών. Σημείωσε ότι οι πολίτες έδωσαν σαφές μήνυμα προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ζητώντας δράσεις που θα δώσουν λύσεις στα προβλήματα της καθημερινότητάς τους, όπως το αυξημένο κόστος ζωής, η οικονομική κρίση, η προστασία της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, καθώς και θέματα μετανάστευσης και ασφάλειας. Η Metsola τόνισε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξετάζει τη σύσταση της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με σκοπό να διασφαλίσει ότι θα ανταποκριθεί στις προτεραιότητες των πολιτών.
Παρά τις οικονομικές δυσκολίες, η έρευνα δείχνει ότι η στήριξη προς την Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει υψηλή. Το 65% των Ευρωπαίων είναι αισιόδοξοι για το μέλλον της ΕΕ, ενώ το 48% των ερωτηθέντων έχει θετική εικόνα για την Ένωση, έναντι μόλις 16% που έχει αρνητική. Επίσης, το 70% των πολιτών σε όλη την Ευρώπη πιστεύει ότι η χώρα τους έχει ωφεληθεί από τη συμμετοχή στην ΕΕ, ένα ποσοστό που παραμένει σταθερό τα τελευταία χρόνια. Στην Ελλάδα, το 65% των πολιτών συμμερίζεται αυτή την άποψη, ενώ στην Κύπρο το ποσοστό ανέρχεται στο 68%.
Όσον αφορά τα οφέλη της συμμετοχής στην ΕΕ, τέσσερις βασικοί λόγοι αναφέρθηκαν από τους πολίτες πανευρωπαϊκά: η αυξημένη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών (36%), η προστασία της ειρήνης και η ενίσχυση της ασφάλειας (32%), η συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη (28%) και η δημιουργία νέων ευκαιριών εργασίας (24%). Στην Ελλάδα, η προστασία της ειρήνης και η ασφάλεια καταγράφηκαν ως οι κύριοι λόγοι για την ωφέλεια της χώρας από την ΕΕ, με ποσοστό 45%. Ακολούθησαν η βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ της Ελλάδας και των άλλων χωρών της ΕΕ (36%), η ενίσχυση της φωνής του ελληνικού λαού στη διεθνή σκηνή (31%) και η βελτίωση της συνεργασίας της Ελλάδας με χώρες εκτός ΕΕ (24%). Παρόμοια ήταν τα αποτελέσματα και στην Κύπρο, όπου η προστασία της ειρήνης και η ασφάλεια κατέλαβαν την πρώτη θέση (43%), ενώ οι Κύπριοι ανέφεραν ως σημαντικό όφελος την ενίσχυση της φωνής του κυπριακού λαού (29%).
Η εμπιστοσύνη στην κοινοβουλευτική δημοκρατία της ΕΕ βρέθηκε σε υψηλά επίπεδα, με το 42% των Ευρωπαίων να δηλώνουν θετική εικόνα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί ποτέ. Στην Κύπρο, το ποσοστό αυτό ανήλθε στο 38%, καταγράφοντας άνοδο τριών μονάδων από την τελευταία έρευνα, ενώ στην Ελλάδα παρέμεινε σταθερό στο 34%.
Τέλος, η έρευνα κατέδειξε ότι η συμμετοχή στις ευρωπαϊκές εκλογές φαίνεται να γίνεται συνήθεια για πολλούς πολίτες. Σχεδόν οι μισοί ψηφοφόροι (46%) δήλωσαν ότι ψηφίζουν πάντα, ενώ το 42% θεωρούν ότι είναι καθήκον τους ως πολίτες. Στην Ελλάδα, το 50% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι ψηφίζει πάντα, ενώ το 46% θεωρεί τη συμμετοχή στις εκλογές ως καθήκον. Αντίστοιχα, στην Κύπρο, το 59% των ερωτηθέντων ανέφερε ότι ψηφίζει πάντα, και το 55% ότι είναι καθήκον τους ως πολίτες.
