Φόβοι για νέα διεθνή «φούσκα» με δομημένα προϊόντα – Επανάληψη του 2008;
Σε μια εξέλιξη που θυμίζει την περίοδο πριν από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, ο όγκος των συναλλαγών δομημένης χρηματοδότησης στη Wall Street εκτινάχθηκε εφέτος στα 380 δισ. δολάρια.
Πρόκειται για την υψηλότερη επίδοση της αγοράς εδώ και πάνω από μια δεκαετία, που εγείρει ερωτήματα και ανησυχίες για το αν βαδίζουμε ξανά προς μια πιθανή φούσκα.
Η αύξηση είναι εντυπωσιακή: ο παγκόσμιος όγκος δομημένων συναλλαγών - προϊόντων αυξήθηκε πάνω από 20% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, ενώ ξεπέρασε κατά 1 δισ. δολάρια το ρεκόρ του 2021. Αυτή η άνθηση δεν περιορίζεται μόνο σε παραδοσιακές μορφές συναλλαγών.
Τα δομημένα προϊόντα (structured products) είναι χρηματοοικονομικά προϊόντα που συνδυάζουν παραδοσιακά στοιχεία επένδυσης, όπως μετοχές ή ομόλογα, με παράγωγα προϊόντα (derivatives). Στόχος τους να προσφέρουν στους επενδυτές ένα συγκεκριμένο προφίλ αποδόσεων ή κινδύνου που δεν μπορεί να επιτευχθεί με απλές επενδύσεις.
Σύμφωνα με την Wall Street και τους Financial Times, εφέτος υλοποιήθηκαν «καινοτόμες» δομημένες συναλλαγές, όπως ομόλογα που βασίζονται σε δικαιώματα franchise από την αλυσίδα εστιατορίων Wingstop, συμφωνίες πώλησης πετρελαίου με εγγύηση γεωτρήσεων της ExxonMobil, καθώς και επενδύσεις στον τομέα των κέντρων δεδομένων μέσω του CloudHQ. Μάλιστα, σύμφωνα με στοιχεία της JPMorgan Chase, οι συναλλαγές σε πιο εξειδικευμένες αγορές, όπως αυτές, έχουν αυξηθεί κατά 50% εφέτος, φτάνοντας τα 63 δισ. δολάρια.
Αυτή η έξαρση αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην ευνοϊκή πορεία των αγορών και στη δύναμη της αμερικανικής οικονομίας, η οποία εξακολουθεί να στηρίζει την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Οι τραπεζίτες αξιοποιούν την αυξημένη ζήτηση για προϊόντα που υπόσχονται υψηλές αποδόσεις, ακόμη και αν πρόκειται για πιο σύνθετες και ριψοκίνδυνες συναλλαγές.
Ωστόσο, αυτή η ραγδαία ανάπτυξη δεν έρχεται χωρίς προβληματισμούς. Ορισμένοι επενδυτές ανησυχούν ότι ο ενθουσιασμός της αγοράς μπορεί να επισκιάσει τη σωστή αξιολόγηση των κινδύνων. Υπάρχει φόβος ότι η απροσεξία στη διαχείριση των συναλλαγών αυτών θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια νέα φούσκα, ειδικά καθώς τα προϊόντα γίνονται όλο και πιο σύνθετα. Αν και οι αναλυτές διαβεβαιώνουν ότι το μέγεθος της αγοράς είναι ακόμη αρκετά περιορισμένο για να δημιουργήσει συστημικό κίνδυνο, η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η κατάσταση αυξάνει τις ανησυχίες. Οι μνήμες της κρίσης του 2007 είναι ακόμη νωπές, και η αγορά δείχνει να βαδίζει σε επικίνδυνο έδαφος.