ΝΟΚ - Πολυκατοικίες: Προβληματισμός για την στροφή της κυβέρνησης στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια
Η μετάβαση ανοίγει την πόρτα για επιλεκτικές παρεμβάσεις που μπορεί να εξυπηρετούν τοπικά και επενδυτικά συμφέροντα εις βάρος του περιβάλλοντος.
Η στροφή της κυβέρνησης στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια ως λύση για την αντιμετώπιση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) σχετικά με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ) εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τις περιβαλλοντικές της συνέπειες. Παρότι παρουσιάζονται ως μέσο εξορθολογισμού της δόμησης και υποστήριξης επενδύσεων, η διαδικασία σχεδιασμού και υλοποίησης των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων θα προκαλέσει σημαντική υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, εάν δεν συνοδευτεί από αυστηρές προδιαγραφές προστασίας.
Η απόφαση του ΣτΕ, που καταργεί την οριζόντια εφαρμογή κινήτρων του ΝΟΚ, απαιτεί τα κίνητρα αυτά να ενσωματωθούν στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια. Ωστόσο, αυτή η μετάβαση ανοίγει την πόρτα για επιλεκτικές παρεμβάσεις που μπορεί να εξυπηρετούν τοπικά και επενδυτικά συμφέροντα εις βάρος του περιβάλλοντος. Ήδη, υπάρχουν ανησυχίες ότι η «επιτάχυνση» μέσω fast track διαδικασιών μπορεί να οδηγήσει σε ελλιπή αξιολόγηση περιβαλλοντικών παραμέτρων και να νομιμοποιήσει κατασκευές που υποβαθμίζουν περιοχές υψηλής οικολογικής αξίας.
Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια σχεδιάζεται να καθορίσουν τις χρήσεις γης, τους όρους δόμησης, και τις περιοχές ανάπτυξης, αλλά και τις ζώνες προστασίας. Παρόλα αυτά, το ερώτημα παραμένει κατά πόσο οι τοπικές ιδιαιτερότητες και οι πραγματικές ανάγκες προστασίας θα ληφθούν υπόψη ή εάν τα σχέδια θα διαμορφωθούν υπό την πίεση των επενδυτικών απαιτήσεων. Η εμπειρία από προηγούμενες προσπάθειες δείχνει ότι η απουσία ολοκληρωμένης περιβαλλοντικής στρατηγικής συχνά οδηγεί σε αντιφατικές αποφάσεις που ενισχύουν την άναρχη δόμηση.
Οι διαδικασίες αυτές, αν και παρουσιάζονται ως θεσμικά οργανωμένες, αφήνουν περιθώρια για επικίνδυνες παραλείψεις. Οι εντάσεις μεταξύ περιβαλλοντικής προστασίας και οικονομικής ανάπτυξης επιμένουν, με τις τοπικές κοινωνίες να κινδυνεύουν να δουν το περιβάλλον τους να υποβαθμίζεται για χάρη της «προόδου». Επιπλέον, οι μελέτες που συνοδεύουν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια συχνά εστιάζουν στην πολεοδομική οργάνωση, παραμερίζοντας τις κλιματικές και οικολογικές συνέπειες των σχεδιασμών.
