Ζημιές 7,944 δισ. ευρώ για την ΕΚΤ το 2024
Οι ζημίες ενδέχεται να συνεχιστούν τα προσεχή έτη, αλλά εκτιμάται ότι θα είναι χαμηλότερες σε σύγκριση με το 2023 και το 2024.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) κατέγραψε ζημίες-ρεκόρ για το 2024, σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις που δημοσιοποίησε. Η ζημία ανήλθε στα 7,944 δισ. ευρώ, αντίστοιχη με τα 7,886 δισ. ευρώ που είχαν καταγραφεί το 2023, πριν από τη μεταφορά ποσών από τις προβλέψεις για κινδύνους.
Το προηγούμενο έτος, η αποδέσμευση ποσού 6,620 δισ. ευρώ από την πρόβλεψη για χρηματοοικονομικούς κινδύνους είχε μειώσει τη ζημία στα 1,266 δισ. ευρώ. Ωστόσο, το 2024, η δυνατότητα κάλυψης των ζημιών από την πρόβλεψη αυτή δεν υφίστατο, καθώς το σχετικό υπόλοιπο ήταν μηδενικό. Η ζημία για το 2024, όπως και εκείνη του προηγούμενου έτους, θα καταγραφεί στον ισολογισμό της ΕΚΤ για συμψηφισμό με μελλοντικά κέρδη, ενώ ως συνέπεια, δεν θα υπάρξει διανομή κερδών στις εθνικές κεντρικές τράπεζες της ζώνης του ευρώ.
Η ΕΚΤ επεσήμανε ότι οι ζημίες προέκυψαν μετά από αρκετά χρόνια σημαντικών κερδών και συνδέονται με τις πολιτικές που εφάρμοσε το Ευρωσύστημα, στο πλαίσιο της διατήρησης της σταθερότητας των τιμών. Οι αποφάσεις αυτές περιλάμβαναν τη διεύρυνση του ισολογισμού μέσω αγορών χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, κυρίως σταθερού επιτοκίου και μακράς διάρκειας. Παράλληλα, η ΕΚΤ είχε αυξανόμενες υποχρεώσεις, επί των οποίων καταβάλλει τόκους με κυμαινόμενα επιτόκια.
Η αύξηση των βασικών επιτοκίων το 2022 και το 2023, στο πλαίσιο της προσπάθειας για περιορισμό του πληθωρισμού, είχε ως αποτέλεσμα την άνοδο των τόκων-εξόδων επί αυτών των υποχρεώσεων. Αντίθετα, τα έσοδα από τόκους, κυρίως από τίτλους που αποκτήθηκαν μέσω του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (APP) και του έκτακτου προγράμματος αγοράς λόγω πανδημίας (PEPP), δεν αυξήθηκαν στον ίδιο βαθμό.
Οι ζημίες ενδέχεται να συνεχιστούν τα προσεχή έτη, αλλά εκτιμάται ότι θα είναι χαμηλότερες σε σύγκριση με το 2023 και το 2024. Μεσοπρόθεσμα, η ΕΚΤ αναμένεται να επιστρέψει σε κερδοφορία. Η ίδια διαβεβαιώνει ότι παραμένει σε θέση να λειτουργεί αποτελεσματικά, διατηρώντας τη σταθερότητα των τιμών, ανεξαρτήτως ζημιών. Η οικονομική της ευρωστία ενισχύεται από τα κεφάλαια και τους λογαριασμούς αναπροσαρμογής της, τα οποία ανήλθαν στα 59 δισ. ευρώ στο τέλος του 2024, αυξημένα κατά 13 δισ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Η επιβάρυνση από τους τόκους-έξοδα συνεχίστηκε και το 2024, κυρίως λόγω της καθαρής υποχρέωσης της ΕΚΤ στο πλαίσιο του συστήματος TARGET, η οποία τοκίζεται με το επιτόκιο κύριας αναχρηματοδότησης (ΠΚΑ). Η άνοδος του μέσου επιτοκίου ΠΚΑ στο 4,1% το 2024 από 3,8% το 2023 αύξησε τη σχετική δαπάνη, ενώ επηρέασε και τους τόκους-έσοδα από απαιτήσεις που σχετίζονται με την κυκλοφορία τραπεζογραμματίων ευρώ.
Παράλληλα, τα έσοδα από τόκους τίτλων που διακρατούνται για νομισματική πολιτική αυξήθηκαν, κυρίως λόγω δημόσιων τίτλων ενταγμένων στο PEPP. Επιπλέον, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα απέφεραν αυξημένα έσοδα, με βασικό μοχλό τα ομόλογα σε δολάρια ΗΠΑ.
