Ποιες αλλαγές επέρχονται στο Χρηματιστήριο με το νέο νομοσχέδιο για την ενίσχυση της Κεφαλαιαγοράς
Προβλέπεται η επέκταση των κινήτρων για επενδυτικούς «αγγέλους» καθώς και η αύξηση της έκπτωσης δαπανών για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που εισάγονται στο Χρηματιστήριο.
Στη Βουλή κατατέθηκε από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών το νομοσχέδιο με τίτλο «Ενίσχυση της Κεφαλαιαγοράς και άλλες διατάξεις». Ένα από τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου αφορά στη φορολογική ελάφρυνση για επενδυτές και επιχειρήσεις. Προβλέπεται η επέκταση των κινήτρων για επενδυτικούς «αγγέλους» (angel investors) και επενδύσεις στην Εναλλακτική Αγορά, καθώς και η αύξηση της έκπτωσης δαπανών για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που εισάγονται στο Χρηματιστήριο. Παράλληλα, μειώνεται στο 5% ο φόρος στους τόκους εταιρικών ομολόγων, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα.
Το σχέδιο νόμου δεν περιορίζεται όμως στα φορολογικά. Θεσπίζονται αλλαγές που προωθούν την ελαστικότητα και τη βιωσιμότητα του συστήματος. Μεταξύ αυτών, η δυνατότητα μεταφοράς μετοχών από την κύρια αγορά στην Εναλλακτική Αγορά του Χ.Α., η θεσμοθέτηση μετοχών με πολλαπλά δικαιώματα ψήφου, καθώς και η αύξηση του ορίου για την έκδοση πληροφοριακού δελτίου για δημόσιες προσφορές, που μειώνει το διοικητικό κόστος για τις επιχειρήσεις.
Στο ίδιο πλαίσιο, ρυθμίζεται το πεδίο των ομολογιακών δανείων με εισηγμένες ομολογίες, επιτρέποντας ευελιξία στις διαδικασίες αλλαγής των όρων δανεισμού όταν η συγκέντρωση των απαραίτητων ποσοστών συμμετοχής είναι ανέφικτη, χωρίς όμως να παραμερίζεται η προστασία της μειοψηφίας των ομολογιούχων. Παράλληλα, εισάγονται διατάξεις που αναβαθμίζουν το θεσμικό καθεστώς των συλλογικών λογαριασμών (omnibus accounts) στους ΟΣΕΚΑ και ΟΕΕ, διευκολύνοντας την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων και μειώνοντας τα κόστη για τους επενδυτές. Η έλλειψη σχετικού πλαισίου έως σήμερα προκαλούσε σοβαρά εμπόδια στη διασυνοριακή συνεργασία και στη λειτουργία των ελληνικών φορέων διαχείρισης επενδυτικών οργανισμών.
Ιδιαίτερη μνεία αξίζει και η αναμόρφωση του πλαισίου που διέπει τις Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία (ΑΕΕΑΠ). Το νομοσχέδιο καταργεί περιττούς περιορισμούς, επιτρέπει την αξιοποίηση ακινήτων για ευρύ φάσμα χρήσεων και εισάγει δυνατότητες παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ προς κάλυψη των ιδίων αναγκών ή αναγκών μισθωτών. Την ίδια ώρα, διατηρούνται οι μηχανισμοί εποπτείας, όπως η υποβολή πόθεν έσχες και η αδειοδότηση από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Μια από τις σημαντικότερες αλλαγές αφορά τα κρυπτοστοιχεία. Στο νέο πλαίσιο ενσωματώνεται ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός 2023/1114 για την αγορά κρυπτοστοιχείων (MiCA), που εφαρμόζεται από τον Δεκέμβριο του 2024. Καθορίζονται με σαφήνεια η μορφή των παρόχων υπηρεσιών, οι εποπτικές αρμοδιότητες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και της Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ θεσπίζονται αυστηρές ποινικές και διοικητικές κυρώσεις για μη αδειοδοτημένες δραστηριότητες ή παραβάσεις. Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν πρόστιμα έως 5 εκατ. ευρώ ή μέχρι και 12% του ετήσιου κύκλου εργασιών, ανάλογα με τη σοβαρότητα της παράβασης.
Εξίσου καινοτόμο είναι το νέο πλαίσιο για την έκδοση Ευρωπαϊκών Πράσινων Ομολόγων (EU Green Bonds). Με στόχο την αποτροπή φαινομένων «πράσινου ξεπλύματος» (greenwashing), θεσπίζονται μηχανισμοί ελέγχου για να διασφαλίζεται ότι τα έσοδα από τέτοιες εκδόσεις χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για περιβαλλοντικά βιώσιμες επενδύσεις. Η παρακολούθηση θα γίνεται υπό την εποπτεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και της ΤτΕ, με δυνατότητα επιβολής αυστηρών κυρώσεων στους παραβάτες.
Σημαντικές είναι και οι προβλέψεις για τον εκσυγχρονισμό της εποπτείας. Θεσμοθετούνται εγχειρίδια λειτουργίας και δεοντολογίας για την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, προβλέπονται σαφείς διαδικασίες για επιτόπιους ελέγχους, επιβολή κυρώσεων, καθώς και η δυνατότητα εφαρμογής της μεθόδου «μυστικού πελάτη» (mystery shopping). Το εν λόγω εργαλείο, ήδη διαδεδομένο σε χώρες της Ε.Ε., επιτρέπει στους εποπτικούς μηχανισμούς να αξιολογούν στην πράξη τη συμπεριφορά των επενδυτικών εταιρειών, τραπεζών και ασφαλιστικών φορέων ως προς την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία.
Το νομοσχέδιο αναμένεται να συζητηθεί εντός των επόμενων ημερών στις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές και να τεθεί σύντομα προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής.
